کوچینگ سلامت (Health Coaching) چیست؟ کوچ‌های سلامتی نه فقط بر میزان خوراک و تحرک بلکه بر سبک زندگی افراد نیز تمرکز دارند و سعی می‌کنند نتایجی در این زمینه‌ها برای مراجعان به وجود آورند.
کوچینگ سلامتی چیست و چگونه به ما کمک می‌کند؟
این روزها وب‌سایت‌ها، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بسیار زیادی محتوای مربوط به سبک زندگی سالم، ایجاد تغییر در زندگی و داشتن عادات خوب را منتشر می‌کنند. همه آنها پر از توصیه‌ها و پیشنهادهای فوق‌العاده هستند و خیلی‌ها هم به آنها عمل می‌کنند، اما کسی به فکر آن عده‌ای نیست که همه این توصیه‌های قشنگ را می‌پذیرند و پای عمل که می‌رسد یک جای کارشان می‌لنگد. نه که تلاش نکنند، اتفاقا سخت هم تلاش می‌کنند، اما به نتیجه نمی‌رسند. کوچینگ سلامت راه‌حلی است که برای کمک به همین افراد طراحی شده است و البته همه می‌توانند از مزایای آن بهره‌مند شوند. همان‌طور که از نام آن پیداست، کوچینگ سلامت با سلامتی فرد و جامعه در ارتباط است و کوچ سلامت کسی است که در این مسیر به مراجعان کمک می‌کند. در این مقاله درباره این راه‌حل مفصل صحبت خواهیم کرد.
چرا از واژه کوچینگ سلامت استفاده می‌کنیم؟
واقعیت این است که معادل فارسی مناسبی برای کوچینگ سلامت وجود ندارد. «مربیگری»، «آموزش»، «مشاوره» و «راهنمایی» هیچ‌کدام نمی‌توانند کاملا این واژه را توصیف کنند. به همین دلیل در این مقاله واژه کوچینگ را به همین شکل به کار خواهیم برد.
کوچینگ سلامت همه‌جانبه چیست؟
همه می‌دانیم که سطح استرس در جوامع امروزی چقدر بالاست و مردم چطور برای رسیدن به کوچک‌ترین خواسته‌هایشان باید بیشتر از حد معمول تلاش کنند. در واقع بسیاری از عادت‌هایی که تأثیر منفی بر سلامتی دارند ناخواسته وارد زندگی مردم شده‌اند، مردمی که دنبال شادی و راه‌هایی برای بهبود زندگی‌شان هستند. کوچینگ سلامت به‌معنی برگرداندن تعادل، انتخاب سبک زندگی سالم و کنارگذاشتن عادت‌های بد، با پشتیبانی همراهی متعهد با عنوان «کوچ سلامت» است.
کوچینگ سلامت با ارائه اعتمادبه‌نفس، دانش و مهارت لازم به افراد کمکشان می‌کند در راستای مراقبت از خود و دستیابی به اهداف سلامتی فعالیت کنند که خودشان تعیین کرده‌اند.
کوچینگ سلامت از رویکردی تلفیقی برای تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی بهره می‌برد. هدف کلی این فرایند، هدایت افراد به‌سوی زندگی سالم‌تر است. کوچینگ سلامتی به جنبه‌های مختلفی توجه دارد که بعضی از آنها عبارت‌اند از: کوچ سلامت با شما تماس برقرار می‌کند تا در مسیر رسیدن به اهدافتان پایدار بمانید اگر یکی از بخش‌های فوق از تعادل خارج شود، معمولا بقیه هم از آن پیروی می‌کنند. مثلا فردی که فعالیت بدنی چندانی ندارد ممکن است استرس داشته باشد، شب‌ها راحت نخوابد یا خوب غذا نخورد. البته این‌طور نیست که همیشه این مسئله صادق باشد. گاهی ممکن است فرد فقط در یکی از موارد فوق به مشکل بربخورد. کوچ سلامت به شما کمک می‌کند کشف کنید چه چیزی شما را از دستیابی به اهدافتان بازمی‌دارد. وقتی به کوچ سلامت مراجعه می‌کنید، او در طی حداقل ۳ ماه بهطور منظم از طریق پیامک، ایمیل، تماس تلفنی یا جلسات حضوری با شما تماس می‌گیرد. در طی گفت‌وگوهایتان سؤالاتی می‌پرسد و شما را وامی‌دارد درباره غلبه بر چالش‌هایتان فکر کنید. رایج‌ترین مانعی که افراد با آن روبه‌رو می‌شوند، افکاری است که درباره خودشان و درباره تغییر دارند. کوچ‌ها با روش‌های کوچینگ سلامت مانند مصاحبه انگیزشی و تکنیک‌های رفتاردرمانی شناختی که کمی بعد درباره آنها صحبت خواهیم کرد به افراد کمک می‌کنند این افکار را بشناسند و در صورت نیاز تغییرشان بدهند. ۳ مثال از کوچینگ سلامت در زندگی واقعی برای اینکه نحوه عملکرد کوچینگ سلامتی را بهتر درک کنید، ۳ نمونه برایتان آماده کرده‌ایم. ۱. کوچینگ سلامت برای پزشکان بیمارانی که کوچینگ سلامت را با این پزشکان گذراندند هم گفتند که این رویکرد برایشان بسیار سودمند بوده است. پس از پیگیری کوتاهی مشخص شد که تغییرات درخور توجهی از جمله کاهش وزن و ترک سیگار در این بیماران ایجاد شده است. این برنامه آزمایشی نشان داد که کوچینگ سلامت باید بخشی از آموزش پزشکان باشد و هم برای آنها و هم برای بیماران پیامدهای مثبتی دارد. ۲. یادگیری عادات سبک زندگی سالم این خانم با کمک کوچ سلامت ۱۰ جلسه کوچینگ سلامت را در طول ۱۷ ماه با تمرکز بر کاهش وزن گذراند. کوچ او برایش چشم‌اندازی کلی ترسیم کرد که به او امکان می‌داد عادت‌های خاصی از زندگی روزمره‌اش را به عادات غذایی بد مرتبط کند. پس از یک سال و نیم کوچینگ، مراجعه‌کننده رژیم غذایی خوبی داشت و به‌جای اینکه بگوید ۱۲ کیلو وزن کم کرده‌ام، گفت ۱۲ کیلو سبک‌تر شده‌ام. او یاد گرفت چطور آگاهانه غذا بخورد و عادات غذایی سالم داشته باشد. در این میان گهگاهی هم به خود اجازه می‌داد غذاهایی را بخورد که دوست داشت، حتی اگر ناسالم بودند. به‌علاوه، تمریناتی ورزشی را هم در برنامه روزانه‌اش گنجاند. این مطالعه نشان داد که چگونه کوچینگ سلامت می‌تواند برای کاهش وزن مفید باشد، به‌ویژه برای افرادی که قبلا به‌دلیل موانع خاص به‌سختی تلاش کرده‌اند و نتوانسته‌اند موفق شوند. ۳. کوچینگ سلامت برای مدیران سازمان نتیجه این بود که این مدیران توانستند به خودآگاهی دست یابند. آنها درک کردند که خودمراقبتی و مدیریت استرس چقدر مهم است، اهدافی هوشمندانه ایجاد کردند، همه مراحل را عملا آزمایش کردند و موانعی را که در مسیر سلامتی‌شان وجود داشت از بین بردند. این مطالعه موردی نشان داد که کوچینگ سلامت به‌عنوان مداخله‌ای مثبت برای تقویت به‌زیستی مدیران و رؤسای سازمانی از آنها حمایت می‌کند. ۱. کوچینگ سلامت از تصمیم‌گیری پشتیبانی می‌کند آموزش به پزشکان برای حمایت از بیمارانشان که راحت از آنها سؤالاتشان را بپرسند؛ ۲. کوچینگ سلامت از بیماران مبتلا به فشارخون حمایت می‌کند ۳ جلسه شامل ثبت فشارخون فعلی و مقایسه آن با ماه قبل بود. درباره رژیم غذایی، ورزش و اهدافی مانند پایبندی به مصرف دارو از ماه گذشته بحث کردند و سپس شرکت‌کنندگان اهدافی را برای فشار خون، رژیم غذایی، ورزش و پایبندی به مصرف دارو برای ماه بعد تعیین کردند.داروسازان توانستند تغییر رفتار مثبت را در بیماران تسهیل کنند. این مطالعه نشان می‌دهد که چطور آموزش کوچینگ سلامت به داروسازان می‌تواند مدیریت بیماری‌های مزمن را بهبود بدهد. ۳. کوچینگ سلامت از مبتلایان به دیابت حمایت می‌کند کوچینگ سلامت چند اصل عمومی دارد: کمک به مراجعه‌کنندگان برای تعیین هدف، بهبود سلامت و به‌زیستی؛ شناخت و درک برخی از انواع کوچینگ سلامت و نظریه‌هایی که زیربنای آن هستند کاملا ضروری است. چنین کاری به درک کامل این مسئله کمک می‌کند که چطور رفتارها را می‌توان برای شکل‌دهی عادات سالم‌تر و ترویج سبک زندگی سالم برای طولانی‌مدت تغییر داد. ۱. مدل فرانظری تغییر پیش‌فکر: مرحله‌ای که مراجعه‌کننده فکر نمی‌کند این تغییر برای او هم مؤثر باشد. ۲. مدل را‌ه‌حل‌محور مدل کوچینگ مبتنی بر راه‌حل، نتیجه‌گراست. این مدل مراجعه‌کنندگان را تشویق می‌کند مسئولیت شخصی اقدامات آینده‌شان را بر عهده بگیرند. آنها را به‌سوی هدف خاصی هدایت و کمکشان می‌کند که از نقاط قوتشان در بهترین حالت استفاده کنند. اهدافی که در این مدل در نظر گرفته می‌شوند اهدافی هستند که در انگلیسی به آنها اسمارت (SMART) می‌گویند: مثلا هدف بهبود آمادگی جسمانی با انجام ۱۰ ورزش شنا در ۳ ماه، تمام معیارهای این هدف را برآورده می‌کند. اما هدف کاهش ۱۵ کیلو وزن در ۲ ماه، برخی از این معیارها را ندارد. (مثلا چندان واقع‌بینانه نیست.) ۳. نظریه شناختی‌اجتماعی کوچینگ سلامت یوگا شامل حرکات، مراقبه و تمرینات تنفسی است که به‌منظور بهبود سلامت ذهنی و جسمی انجام می‌شود.کوچ سلامت یوگا می‌تواند به فرد برای دستیابی به اهداف تندرستی‌اش کمک کند. آنها می‌توانند با کمک هم برنامه‌ای بریزند و مراجعه‌کننده اهدافی را تعیین کند برای اینکه در مسیر باقی بماند. با این کار کوچ سلامت یوگا را می‌توان کوچ سلامت همه‌جانبه در نظر گرفت.کوچ شما ممکن است بر رژیم غذایی و نیازهای تغذیه‌ای، تنظیم دقیق حرکات و تمرینات روزانه، و مدیریت استرس تمرکز کند. همچنین کوچ می‌تواند با تشویق عادات سالم برای طولانی‌مدت، دستیابی به اهداف تناسب‌اندام و سلامتی را برای مراجعه‌کننده آسان‌تر کند. برخی از این اهداف عبارت‌اند از: سازگاری با عادات رفتاری سالم ممکن است کمی دشوار باشد، اما تشویق‌های کوچ سلامت یوگا می‌تواند آن را آسان‌تر کند. جمع‌بندی 
کوچینگ سلامت چطور انجام می‌شود؟
کوچینگ همه‌جانبه سعی می‌کند با بررسی جامع زندگی افراد، حوزه‌هایی را بیابد که نیاز به خودبه‌سازی دارند و روی آنها تمرکز کند و در این روند، ذهن و بدن و روح را یک واحد در نظر می‌گیرد. کوچینگ روی نتیجه دلخواه خاصی تمرکز نمی‌کند، بلکه به مسائل مرتبط با هم رسیدگی می‌کند که بر سلامتی فرد اثر منفی می‌گذارند یا برای دستیابی به نتایج بلندمدت به‌نوعی با سلامتی در ارتباط هستند.
مثلا اگر مراجعه‌کننده تمایل دارد به ذهنیتی مثبت برسد، احتمالا لازم است میزان استرس و روابط او با دیگران را بررسی کنیم. اگر می‌خواهد وزن بدنش را تغییر بدهد، باید به وضعیت غذاخوردن، ورزش و سلامت عاطفی او دقت کنیم.
ایده اصلی کوچینگ سلامت این است که فرد در مسیر دستیابی به اهداف خود یک همراه و مشوق داشته باشد. کوچ سلامت راهنما، مشوق و شریک سلامت شخصی شما در این مسیر است. او به شما کمک می‌کند در سبک زندگی‌تان تغییراتی را به‌منظور بهبود سلامت جسمانی ایجاد کنید.
مثلا اگر بیماری مزمن مانند دیابت دارید، پزشکتان ممکن است کوچینگ سلامتی را برایتان در نظر بگیرد. شاید هم خودتان برای تناسب اندام دنبال کوچ سلامت باشید.
کوچ سلامت معمولا به ۶ بخش از زندگی رسیدگی می‌کند که بر سلامتی شما تأثیر می‌گذارند. این ۶ بخش عبارت‌اند از:
کار کوچ سلامت چیست؟
مثلا فرض کنیم پزشک شما گفته است میوه و سبزیجات بیشتری بخورید. برخی از سؤالاتی که کوچ می‌پرسد ممکن است اینها باشند:
کوچینگ باید بخشی از آموزش پزشکان باشد
اولین نمونه، پژوهشی است که ۱۴ پزشک کارآموز در پایان دوره آموزشی پزشکی خود در آن شرکت کردند. این پزشکان به‌مدت ۴ ماه کوچینگ سلامت را آموزش دیدند و سپس هر پزشک این مهارت را با حداقل ۴ بیمار امتحان کرد. همه آنها گفتند در توانمندسازی بیماران موفق‌تر عمل کرده‌اند، مخصوصا آنهایی که مدت‌ها بیماری‌های مزمن داشتند.
دومین نمونه یک مطالعه موردی بود که پژوهشگران روی خانم تحصیل‌کرده ۳۰ساله‌ای انجام دادند. این خانم رژیم‌های غذایی بسیاری را در طول سال‌ها امتحان کرده بود، اما همه آنها یا بی‌تأثیر بودند یا تأثیرشان ناچیز بود.
در این نمونه، آن خانم برای تغییر آماده بود و کوچ با حمایت و تشویق به او انگیزه داد تا تعهدش را به این کار نشان بدهد.
در نمونه سوم، پژوهشگران به‌منظور بهبود رفاه و سلامت کارکنان یک سازمان، کوچینگ سلامت گروهی برایشان در نظر گرفتند.قبل از جلسه اول، همیاران مصاحبه‌های انفرادی با شرکت‌کنندگان انجام دادند. این گروه شامل ۶ زن و ۲ مرد بود که همگی مدیرانی در جایگاه‌های تنش‌زا بودند. برای همه آنها راهبردهایی به‌منظور مدیریت استرس، بهبود سبک زندگی و سلامت کلی بدن در نظر گرفتند.
۳ ویژگی خاص کوچینگ سلامت
پژوهشگران تحقیقی کیفی درباره کوچ‌هایی انجام دادند که از بیماران برای تصمیم‌گیری و پیاده‌سازی تغییرات برای بهبود سلامتی‌شان حمایت می‌کردند. علاوه بر آن، فردی و گروهی با بیماران، دوستان و اعضای خانواده، کوچ‌های سلامتی و پزشکان مصاحبه‌هایی ترتیب دادند.برخی از نکات مثبت کوچینگ سلامت که در این تحقیق به آنها تأکید شده بود عبارت بودند از:
حفظ انگیزه بیمار در بین ویزیت‌ها؛
کاهش ترس و اضطراب بیمار در هنگام ویزیت.
کوچ‌ها به بیماران برای انتخاب گزینه‌های درمان، برنامه‌ریزی‌ها، غلبه بر موانع، یافتن منابع و یادآوری کمک می‌کردند. هرچند پزشکان به برخی گزینه‌ها و پیشنهادها اشاره می‌کردند، انتخاب نهایی با خود بیمار بود.
پژوهشگران دریافتند فشارخون که بیشتر بیماران به‌سختی آن را کنترل می‌کنند، با کوچینگ سلامت بهتر مدیریت می‌شود.در این مطالعه، داروسازان آموزش‌دیده در زمینه کوچینگ سلامت جلسات ماهانه ۱۵ تا ۳۰دقیقه‌ای را به‌مدت ۳ ماه برای گروهی از شرکت‌کنندگان ارائه کردند. در این جلسات، دانش شرکت‌کنندگان درباره فشارخون بالا، عوارض آن، گزینه‌های درمانی و اهداف بالینی بیشتر شد.
افراد دیابتی می‌توانند از مزایای کوچینگ بهره‌مند شوند،پژوهشگران یک مطالعه مداخله‌ای کوچینگ سلامت را برای ۱۱۶ شرکت‌کننده مبتلا به دیابت نوع ۲ در نظر گرفتند. این دوره ۶ماهه بود و اثربخشی‌اش برای کاهش HbA1c و افزایش خودکارآمدی مدیریت دیابت را بررسی می‌کرد.
گروه مداخله به‌مدت ۶ ماه تحت مراقبت‌های معمول و راهکارهایی برای سلامتی قرار گرفتند و گروه کنترل فقط مراقبت‌های روزانه داشتند. محققان بعد از ۳ و ۶ ماه ۲ متغیر میزان HbA1c و خودکارآمدی مدیریت دیابت را در این دو گروه بررسی کردند.میزان HbA1c در گروه مداخله بعد از ۶ ماه کوچینگ سلامت کاهش یافت. فعالیت بدنی و خودکارآمدی مدیریت دیابت هم در این افراد بهبود یافته بود.این مطالعه نشان داد که کوچینگ سلامت می‌تواند راهبردی مؤثر برای بیماران دیابتی باشد.اصول کوچینگ سلامت چیست؟
ایجاد این باور در افراد که مدبر هستند و توانایی خودمدیریتی دارند؛
شکل‌دادن مشارکتی فعال با مراجعه‌کننده؛
تمرکز بر منافع مراجعه‌کننده با ارائه رویکرد شخصی‌سازی‌شده؛
تعیین اهداف برای مراجعه‌کننده با توجه به ترجیحات شخصی خودشان و نه اولویت‌های حرفه‌ای؛
کمک به افراد برای ارزیابی نقطه‌ای که در آن هستند و نحوه حرکت به جلو بهطور کاملا عملی؛
بهبود بینش افراد از طریق ارائه راهکارهایی برای سلامتی، تفکر عمیق، شناسایی موانع و راهبردهای خودآگاهی؛
دادن حس قدرت به مراجعه‌کننده؛
ایجاد مهارت‌های مختلف از تجربیات زندگی خودشان و یا مهارت‌هایی که از کوچ سلامت آموخته‌اند.۴ مدل و نظریه کوچینگ سلامت
تغییر رفتارهای منفی سلامتی به رفتارهای مثبت یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد. مدل فرانظری که پروچاسکا (Prochaska) و دی‌کلمنته در سال ۱۹۸۳ طراحی کردند بر اساس ماهیت چرخه‌ای تغییر استوار است و فرایندی یک‌مرحله‌ای نیست. حتی ممکن است چندین ماه طول بکشد. انگیزه، تعهد و پایداری برخی از ویژگی‌های خاص این چرخه هستند. مراحل این چرخه عبارت‌اند از:
تأمل: زمانی که مراجعه‌کننده مزایای تغییر را مشاهده می‌کند.
آماده‌سازی: در این مرحله فرد تصمیم گرفته است که رفتارش را بهبود دهد.
عمل: فرد موافقت می‌کند که این تغییر برای او مؤثر است و به آن عمل می‌کند.
پایداری: این مرحله ادامه مرحله قبلی است. مراجعه‌کننده تغییراتی را که ایجاد کرده است حفظ می‌کند و آنها را در زندگی‌اش جای می‌دهد. با این حال، در همین مرحله ممکن است به‌آسانی به نقطه اول بازگردد. بنابراین کوچ باید همچنان از او حمایت کند و به او انگیزه بدهد.
نظریه شناختی‌اجتماعی ۴ نوع رفتار را که ارزش تقلید دارند شناسایی کرده است. این نظریه می‌گوید وقتی فردی رفتاری را مشاهده می‌کند که پیامدهای خوب یا بد دارد، از آن اطلاعات برای جهت‌دهی به رفتارش استفاده می‌کند.
کوچینگ سلامت روشی است که با کمک آن می‌توانید به اهداف خود برای سلامتی برسید و با برنامه پیش بروید. تشویق‌ها و انگیزه‌ای که کوچ به شما می‌دهد شما را در این مسیر نگه می‌دارد و همپای شما حرکت می‌کند تا به هدف برسید. کوچ هرگز چیزی را به شما دیکته نمی‌کند، بلکه دقیقا با شرایط و ترجیحات خودتان سؤالاتی را مطرح می‌کند که خودتان به آنها فکر می‌کنید و پاسخ را می‌یابید. انتخاب در هر صورت با خود شماست.پربیننده ترینها
آخرین اخبار
