چای کوهی یا چای چوپان، گیاهی پایا از سردهٔ سنبله ای و بوته ای است. چای کوهی در ارتفاعات و درون صخره ها می روید. نام علمی آن، سیدریتیتس (Sideritis) و یونانی و به معنای آهن است. در زمان های قدیم از این گیاه برای درمان جراحت های ناشی از اسلحه های فلزی «سرد» و آهنین در میادین جنگ استفاده می کردند و به همین دلیل نام آن را آهن گذاشتند.

شکل ظاهری چای کوهی

این گیاه فوق العاده معمولاً به صورت بوته ای رشد و قابل دسترس می باشد و از لحاظ ظاهری دارای سنبله هایی از گل به رنگ صورتی مایل به بنفش وزردمی باشد که در میان انبوهی از کرک پشمی قرار گرفته است که بسیاری از نام هایی که برای آن انتخاب شده است به خاطر همین کرک و پشم ها می باشد.

چای کوهی جز گیاهانی می باشد که هم از ساقه، هم برگ و هم گل آن برای تهیه دمنوش استفاده شده و که گفته می شود گل های آن دارای خواص و فواید بیشتری می باشد.

اصلی ترین محل رشد چای کوهی

محل اصلی رشد این گیاه در بین سخره ها و کوه ها در ارتفاعات بالا می باشد و خواستگاه اصلی آن در کشور ایران می باشد و در بسیاری از نقاط جهان نام آن را نشنیده اند.چای کوهی در ایران در دامنه کوه های البرز به راحتی رشد می کند و به نوعی رویشگاه اصلی آن در ارتفاعات شهرستان کرج، کوه های چالوس، مازندران و کوهستان های غرب ایران می باشد.

طعم و بوی چای کوهی

خیلی از ما بسیاری از دمنوش های گیاهی را به خاطر اینکه دارای طعم تلخ و بد مزه ای می باشند اصلا دوست نداریم، اما چای کوهی از گزینه های متفاوتی می باشد که می توان گفت خوش مزه می باشد.از لحاظ طعم و مزه ای می توان این چای را به نوعی با ترکیبی از نعناع، بابونه و لیمو ترش مقایسه کرد و از نظر رایحه و بو نیز این گیاه شبیه به لیموترش می باشد و جز گیاهان با عطر و رایحه بالا به حساب می آید.چای کوهی از لحاظ ظاهری با چای هوفاریقون بسیار شبیه می باشند و مشاهده می شود که بسیاری از عطاری ها آنها را به اشتباه یکی می دانند، شما می توانید از همین عطر و بو برای شناسایی این گیاه اقدام کنید.

مواد لازم برای دمنوش چای کوهی

• چای کوهی – 1 عدد چای کیسه ای یا یک قاشق چای خوری برگ، ساقه و گل خشک شده گیاه چای کوهی
• آب جوش – 1.5 فنجان
• عسل طبیعی – به مقدار دلخواه

طرز تهیه دمنوش چای کوهی

1. برگ ها و گل های خشک شده چای کوهی را تمیز بشویید و در قوری حاوی 1.5 فنجان آب جوش بریزید.
2. بگذارید به مدت 3 تا 5 دقیقه با حرارت ملایم بجوشد.
3. از روی حرارت بردارید و بگذارید 3 تا 5 دقیقه دیگر بماند تا کامل دم بکشد.
4. دمنوش چای کوهی آماده است، آن را از صافی رد کنید، در فنجان بریزید، با عسل طبیعی شیرین کرده و سرو کنید.

روش دوم تهیه دمنوش چای کوهی

1. برگ ها و گل های خشک شده چای کوهی را تمیز بشویید و در یک فنجان آب جوش بریزید، بگذارید 20 دقیقه بماند تا دم بکشد.
2. دمنوش چای کوهی آماده است، از صافی رد کنید، در فنجان بریزید، با عسل طبیعی شیرین کرده و سرو کنید.

خواص گیاهان کوهی

این ماده مفید طیف گسترده ای از بیماری ها را درمان می کند و خاصیت های درمانی بالایی دارد. قرن ها پیش بقراط پدر علم پزشکی در تحقیقات وسیعی که برای گیاهان دارویی کوهی انجام داده چای کوهی را برای درمان عوارض و ضایعات مغزی نظیر پارکینسون و آلزایمر مفید دانسته است. علاوه بر تقویت مغز، مهم ترین خاصیت های این چای موارد زیر هستند:

1. برای درمان سریع زخم ها از این گیاه می توان استفاده کرد؛
2. برای بهبود اثر نیش حشرات و آثار ناشی از سوختگی مفید است؛
3. سیستم دفاعی بدن را تقویت می کند؛
4. درمان عفونت های ویروسی را تسریع می بخشد.؛
5. نوشیدن این چای اضطراب را از بین می برد و حس آرامش را به افراد القا می کند؛
6. اگر کودکی دارید که به خوبی غذا نمی خورد، این چای کم اشتهایی را در کودکان برطرف می کند؛
7. افراد لاغر برای تقویت قوا و علاقه مند شدن به بوی غذاها می توانند از این چای اشتهاآور استفاده کنند؛
8. این چای دارای مواد موثری برای درمان سرطان خون، سرطان سینه و سرطان ریه است؛
9. خواص ضد التهابی و ضد میکروبی آن را دست کم نگیرید.