سهام عدالت چیست و نحوه آزاد سازی آن چگونه است؟

دوشنبه، ۲۱ مهر ۱۳۹۹ نظرات ۴۸۱ لینک کپی شد

خلاصه اخبار

سهام عدالت چیست و شامل چه کسانی می‌شود؟ نحوه آزاد سازی سهام عدالت چگونه است؟ جواب تمامی این سوالات در این مقاله آورده شده، با سیگنال همراه باشید.

در سال 1385 با هدف افزایش عدالت اجتماعی در برخورداری از منابع دولت، کاهش تصدی گری دولت در امور اقتصادی و مطابق با اصل 44 قانون اساسی، دولت نهم اقدام به انتقال سهام خود در برخی از شرکت ها و موسسات تجاری و اقتصادی بزرگ به مردم کرد. در این مرحله سهام عدالت بین اقشار عمدتا کم در آمد جامعه توزیع شد. پس از آن و طی چند مرحله افراد بیشتری از این سهام بهره مند شدند و در نهایت نزدیک به 49 میلیون ایرانی دارنده سهام عدالت شدند.

بر اساس قوانین تصویب شده در زمان اجرای طرح سود سهام عدالت تا 10 سال تحت عنوان هزینه مربوط به صدور این سهام مستهلک شد و در نهایت از سال 96 سود دهی سالیانه سهام عدالت به مردم آغاز شد. دولت ظرف 2 سال گذشته لایحه آزاد سازی سهام عدالت را به مجلس فرستاده بود که در نهایت پس از بررسی جوانب این امر امسال این لایحه پس از اذن رهبری بر اجازه آزاد سازی سهام تصویب شد.

سازمان خصوصی سازی در این زمینه طی اطلاعیه ای از تمام مشمولین سهام عدالت درخواست کرده است تا ضمن مراجعه به سامانه www.samanese.ir و اطلاع از آخرین وضعیت سود سهام دریافتی، هر مشمول تصمیم خود در زمینه نوع مالکیت سهام عدالت را مشخص کند. در این راستا و با هدف پاسخگویی به سوالات شما همراهان پاسخ های مربوط به مهمترین سوالات همراه با راهنمای تصویری تعیین روش مدیریت سهام آماده شده است که در ادامه ارائه می شود. و اما مهمترین سوالات در زمینه سهام عدالت و جوابهای آن ها:

سهام عدالت شامل چه کسانی می شود؟

این سهام در ابتدا به مددجوبان کمیته امداد، بهزیستی، کارگران و جانبازان و رزمندگان فاقد شغل اختصاص پیدا کرد و در ادامه برخی از سایر اقشار نیز مشمول دریافت این سهام شدند. در مجموع نزدیک به 49 میلیون نفر از ایرانیان این سهام را دریافت کرده اند.

جدول زیر آمار کل دارندگان سهام عدالت را نشان می دهد:

گروه	عنوان گروه بندی	تعداد مشمولان (نفر)	تعداد مشمولان در قید حیات
1	مشمولين تخفيف دار	5,957,463	5,714,905
2	روستائيان و عشاير	15,147,555	14,630,712
3	کارکنان دستگاه هاي اجرايي و بازنشستگان	13,371,859	12,542,853
4	کارگران فصلي و ساختماني	6,105,730	6,028,032
5	ساير اقشار	8,570,134	7,650,847
–	جمع کل مشمولان سهام عدالت	49,152,741	46,567,349

از کجا بدانیم که سهام عدالت داریم یا نه؟

با مراجعه به آدرس samanese.ir شما می توانید از آخرین وضعیت دارایی های خود در سبد سهام عدالت با خبر شوید.

آیا همه به یک میزان از این سهام دارند؟

خیر، سهام تعلق گرفته به اکثر مددجویان به مبلغ یک میلیون تومان بوده است و برای سایرین مبالغ کمتر. البته چند سال قبل دولت طی یک فراخوان به افرادی که برگه سهام آن ها کمتر از یک میلیون تومان بود این اجازه را داد که با پرداخت مابه التفاوت برگه های سهام تا یک میلیون تومان از این سهام برخوردار شوند.

آیا همچنان امکان دریافت سهام عدالت وجود دارد؟

خیر، در حال حاضر امکان ثبت نام سهام عدالت وجود ندارد و این سهام مختص کسانی است که در دوره های ثبت نام قبلی نام نویسی و مشمول این طرح شده اند.

سود سهام عدالت چطور مشخص می شود؟

شرکت های سرمایه گذاری استانی موظفند در پایان هر سال مالی سود سهام مربوط به سهام خود را از شرکت های مختلف جمع آوری کرده پس از کسر هزینه ها آن را بین سهامداران تقسیم کنند. این سود سهام به صورت سالیانه به حساب صاحبان سهام پرداخت می شود.

چرا از سال 85 تا 95 هیچ سود سهامی پرداخت نشد؟

با توجه به برنامه دولت در فرآیند توزیع سهام عدالت هیچ هزینه ای از مشمولان بابت این سهام دریافت نشد. در نتیجه سود سهام مربوط به 10 سال ابتدایی بعد از تخصیص این سهام به عنوان هزینه سهام برداشت شد. از سال 96 و با پایان این دوره 10 ساله پرداخت سود سهام شروع شده است و تا کنون سود سهام سالهای 96و 97 پرداخت شده است. رئیس سازمان خصوصی سازی در اواسط اسفند 98 از مشخص شدن مبلغ علی الحساب سود سهام 98 خبر داده است و پرداخت این سود سهام در دستور کار این سازمان قرار گرفته است.

آیا می توان سهام عدالت مشمولان را از آن ها خرید؟

در حال حاضر هیچ کدام از مشمولین قادر به خرید و فروش این سهام نیستند و هیچ سازوکاری برای این کار در نظر گرفته نشده است.

آیا سهام عدالت شامل همه افراد خانوار می شود یا فقط سرپرست خانوار؟

سهام عدالت شامل تمام افرادی که در زمان ثبت نام اولیه اسامی آنها در فرم جمع آوری اطلاعات تکمیل و ارسال گردیده و دعوتنامه سهام عدالت نیز برایشان صادر گردیده و فرآیند ثبت نام آنها کامل شده باشد است.

ارزش روز سهام عدالت چقدر است؟

با توجه به افزایش چشمگیر قیمت سهام، این افزایش قیمت مشمول سهام عدالت نیز شده است و با توجه به بررسی های انجام شده ارزش سبد سرمایه گذاری سهام عدالت در حال حاضر نزدیک به 10 برابر زمان واگذاری رسیده است.

ارزش روز دارایی های سهام عدالت در کنار ارزش آن ها در زمان واگذاری در جدول زیر نشان داده شده است:

شرح	شرکت های بورسی	شرکت های غیر بورسی	کل شرکتها
تعداد شرکتها	36	13	49
ارزش مقطع واگذاري(میلیارد ریال)	227،825	35،965	266،363
ارزش روز(میلیارد ریال)	4،262،501	35،965	4،298،466

منظور از آزادسازی سهام عدالت چیست؟

از حدود دو سال قبل دولت لایحه ای را در زمینه آزاد سازی سهام عدالت به مجلس فرستاده بود که با توجه به نامعلوم بودن برخی اثرات جانبی این آزادسازی بر اقتصاد تا امروز این لایحه تایید نشده بود و در نهایت با اذن رهبری این لایحه تایید و به مرحله اجرا رسیده است. طی این لایحه مشمولان می توانند با انتخاب روش مدیریت سهام عدالت بین دو گزینه مدیریت مستقیم و غیر مستقیم انتخاب کنند.

مدیریت مستقیم و غیر مستقیم چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟

در صورت انتخاب مدیریت مستقیم سهام هر فرد از سبد سرمایه گذاری سهام عدالت طبق ساز و کاری که شورایعالی بورس تدوین خواهد کرد در اختیار خود فرد قرار می گیرد و هر شخص خود مسئول مدیریت و خرید و فروش این سهام خواهد بود.

در روش غیر مستقیم مدیریت سهام افراد همچنان در اختیار شرکت های سرمایه گذاری استانی خواهد بود و این دارایی ها به صورت صندوق های سرمایه گذاری در سهام(70 درصد) و صندوق های توسعه استانی(30 درصد) مدیریت خواهد شد.

تا کی امکان تعیین روش مدیریت وجود دارد؟

با توجه به اخبار و اطلاعیه های منتشر شده، سازمان خصوصی سازی به مشمولان یک ماه فرصت داده است تا تصمیم خود را در این زمینه بگیرند و آن را در سامانه مدیریت سهام عدالت وارد کنند. در صورتی که شخصی در این مهلت اقدامی در زمینه تعیین وضعیت سهام خود نکند به صورت اتوماتیک گزینه مدیریت غیر مستقیم برای وی انتخاب خواهد شد. همچنین همه باید توجه داشته باشند که تنها یک بار می توانند روش مدیریت خود را انتخاب کنند و هیچ راهی برای تغییر انتخاب نیست در نتیجه با دقت، تمام جوانب مسئله را بررسی و سپس اقدام به ثبت نام کنند.

در صورت انتخاب روش مستقیم از چه زمانی می توان سهام را خرید و فروش کرد؟

بر اساس دستورالعمل های منتشر شده بعد از دو ماه از تاریخ ثبت نام، سهام این افراد از طریق سامانه سجام در اختیار آن ها قرار خواهد گرفت با این وجود معامله این سهام بر اساس ضوابط تعیین شده از طرف شورای عالی بورس خواهد بود. بر اساس صحبت های رئیس جمهور و وزیر اقتصاد در جلسه 10 اردیبهشت هیئت دولت احتمالا آزاد سازی سهام عدالت به صورت چند مرحله ای و با فواصل زمانی چند ماهه صورت بگیرد تا از اثرات جانبی آن بر وضعیت بازار بورس کاسته شود.

اگر کسی کد بورسی نداشته باشد آیا می تواند روش مستقیم را انتخاب کند؟

با توجه به صحبت های رئیس سازمان خصوصی سازی برای افرادی که دارای کد بورسی نیستند و روش مستقیم را انتخاب کنند کد بورسی به صورت اتوماتیک فعال خواهد شد اما این افراد برای استفاده از سامانه سجام و معامله سهام خود بعد باید از ثبت نام در فرصت مناسب پس از ورود به سامانه سجام جهت اهراز هویت به دفاتر پیشخوان مراجعه کنند.

تکلیف سهام عدالت متوفیان چیست؟

در این موارد وراث می توانند با مراجعه به دفاتر پیشخوان و ارائه مدارک لازم همراه با امضای تقسیم نامه سهام عدالت، این سهام را بین خود تقسیم نمایند، امکان انتقال سهام در این مرحله تنها بین وراث وجود دارد و نمی توان آن را به افرادی که نام آن ها بین وراث نیست انتقال داد. به گفته رئیس سازمان خصوصی سازی از روز یکشنبه، یک سامانه تلفن گویا جهت پاسخگویی به مشکلات و راهنمایی این عزیزان در سازمان فعال خواهد شد.

آموزش تصویری سامانه الکترونیکی سهام عدالت – نحوه آزاد سازی سهام عدالت

شما می توانید با مراجعه به آدرس samanese.ir از وضعیت دارایی های خود در سبد سرمایه گذاری سهام عدالت مطلع شوید و روش مدیریت خودرا تعیین نمائید.

پس از ورود در صورت تمایل به بررسی اخبار مربوط به سهام عدالت گزینه 2 و در صورت تمایل به بررسی وضعیت سهام عدالت گزینه 1 را انتخاب کنید. پس از انتخاب گزینه اول برای اینکه ببینید اصلا سهام عدالت به شما تعلق گرفته یا نه، باید مراحل زیر را طی کنید.

در مرحله بعد مقررات سایت نمایش داده می شود. در صورت موافقت تیک تایید را بزنید و ادامه را انتخاب کنید.

در این قسمت شما باید کد ملی خود را در کادر نمایش داده شده (3) وارد کنید. سپس کادر حروف تصویر را تکمیل و کلید ادامه را بزنید. اگر سهام عدالت به شما تعلق نگرفته باشد بعد از زدن دکمه ادامه پیامی مبنی بر اینکه شما جزو مشمولان سهام عدالت نیستید نمایش داده می‌شود، در غیر اینصورت به مرحله بعد می‌روید که به شرح زیر است:

در ادامه طی چند مرحله به صورت چند گزینه ای (مشابه تصویر بالا) نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه و محل تولد فرد سوال می‌شود.

در پایان مشخصات شما در کادری مشابه تصویر بالا نمایش داده می شود که در صورت مطابقت آن با اطلاعات هویتی شما گزینه تایید و ادامه و در صورت مغایرت گزینه اصلاح را انتخاب کنید.

در این مرحله شما با موفقیت وارد بخش میزکار سامانه شده اید. در این بخش چهار کادر برای شما نمایش داده شده است

کادر شماره 4 وضعیت صورت دارایی شما را نمایش می دهد

کادر شماره 5 مربوط به شماره شبای شماست که در صورتی که قبلا آن را در سامانه سهام عدالت ثبت کرده باشید به رنگ سبز و در صورت عدم اعلام شماره شبا با رنگ قرمز نمایش داده می شود

کادر شماره 6 مربوط به شماره تلفن همراه شماست، با توجه به اینکه کد تایید به این شماره ارسال می شود در صورت به روز نبودن این شماره تلفن آن را اصلاح کنید

کادر شماره 7 وضعیت تصمیم شما برای روش مدیریت سهام در مرحله آزاد سازی را نشان می دهد که در صورتی که تا این لحظه وضعیت تصمیم خود را ثبت نکرده باشید مانند تصویر با رنگ قرمز نمایش داده می شود.

با انتخاب مشاهده وضعیت دارایی در کادر شماره 4 به این صفحه وارد می شوید. در این صفحه در قسمت شماره 8 ارزش کل سهام عدالت متعلق به شما ، در قسمت 9 ریز سود سهام واریزی متعلق به شما و وضعیت پرداخت آن در کنار زمان پرداخت نمایش داده شده است و در قسمت شماره 9 وضعیت سود علی الحساب در نظر گرفته برای شما در سال های مختلف دیده می شود.

همانطور که گفته شد در صورتی که شماره تماس شما تغییر کرده است حتما برای بروز رسانی آن از طریق کادر 5 اقدام کنید. در این مرحله کافیست شماره تلفن سابق و شماره ای که در حال حاضر مورد استفاده شماست در کادرهای تعیین شده وارد شود.

با انتخاب کادر شماره 7 این پیام هشدار به شما نشان داده می شود. در نظر داشته باشید که تنها یک بار قادر به تعیین روش مدریت سهام خود خواهید بود.

پس از انتخاب گزینه ادامه دو کادر به شما نمایش داده می شود. این دو حاوی اطلاعات مهم در زمینه انتخاب هایی است که در برابر شما قرار داده شده است.

با انتخاب کادر 11 و زدن گزینه ثبت و ادامه شما روش غیر مستقیم را انتخاب می کنید. در این روش شما مالکیت سهام خود را در اختیار شرکت های سرمایه گذاری قرار خواهید داد و امکان خرید و فروش همه یا بخشی از این سهام را از خود سلب می کنید. در برابر شما سهامدار شرکت سرمایه گذاری خواهید بود و فرآیند پرداخت سود سهام مانند گذشته برای شما ادامه پیدا خواهد کرد.

انتخاب کادر 12 به معنای استفاده از روش مدیریت مستقیم است. در این روش سهام اختصاص پیدا کرده به شما، سهام 36 شرکت مشمول طرح سهام عدالت به شما تعلق خواهد گرفت. در نظر داشته باشید که در مورد سهام مربوط به شرکت های غیر بورسی به شما سهام شرکت های سرمایه گذاری مربوطه اختصاص پیدا می کند.

پس از انتخاب گزینه سهامداری مستقیم شماره تلفن وارد شده همراه با کد ملی نمایش داده می شود، با توجه به اینکه کد تایید به این شماره ارسال می شود از صحت آن اطمینان حاصل کنید.

پس از تایید شماره تلفن کد تایید شش رقمی برای شما ارسال می شود. این کد را در بخش مخصوص وارد کنید. حتما توجه کنید که نوع روش انتخابی توسط شما به درستی در قسمت زرد رنگ نمایش داده شده باشد. در صورت مغایرت فرآیند انتخاب روش را مجددا شروع کنید.

در صورت ثبت نهایی اطلاعات روش سهامداری شما ثبت و کد پیگیری در این پیام به شما نشان داده می شود. این کد را جهت پی گیری های بعدی حتما ذخیره نمائید.

فرآیند ثبت روش سهامداری شما در اینجا به پایان می رسد.

سهام چه شرکت هایی در سبد سهام عدالت وجود دارند؟

با توجه به اطلاعات منتشر شده در سایت سازمان خصوصی سازی در مجموع 49 شرکت در این سبد سرمایه گذاری حضور دارند که نام و درصد سهام موجود از هریک در ادامه ذکر شده است.

رديف	نام شركت	سرمایه فعلی شرکت-ارقام به میلیارد ریال	تعداد كل سهام شركت	درصد سهام تخصیص یافته به سهام عدالت
1	آلومينيوم ايران- ايرالكو	5,198	5,197,830,613	30%
2	ايران خودرو	301،656	301,656,068,000	1%
3	بانك تجارت	223،926	223،926،127،000	40%
4	بانك صادرات ايران	175،354	175،353،972،000	40%
5	بانك ملت	50,000	50,000,000,000	30%
6	پارس سويچ	1،000	1،000,000,000	46%
7	پالایش نفت بندر عباس	28,688	28,688,000,000	20%
8	پالایش نفت تهران	44,000	44,000,000,000	70%
9	پالایش نفت شیراز	1,028	1,027,548,600	20%
10	پالايش نفت اصفهان	51,000	51,000,000,000	20%
11	پالايش نفت تبريز	10,000	10،000،000،000	20%
12	پتروشيمي مارون	8,000	8,000,000,000	30%
13	پست بانک	3,233	3,233,451,000	25%
14	چادرملو	55,500	55,500,000,000	21%
15	حمل و نقل پتروشيمي	200	200,000,000	29%
16	سايپا	195,511	195،510،550،000	1%
17	سرمايه گذاري توسعه صنعتي ايران	2،650	2،650،000،000	23%
18	سرمايه گذاري رنا	7,960	7,960,000,000	2%
19	سيمان داراب	900	900,000,000	50%
20	سيمان دشتستان	1,180	1,180,000,000	34%
21	فولاد آلیاژی ایران	6,000	6,000,000,000	39%
22	فولاد خوزستان	19،049	19،048،697،000	30%
23	فولاد مباركه اصفهان	209,000	209,000,000,000	30%
24	كارخانجات مخابراتي ايران	3،235	3،235،362،000	35%
25	كشتيراني جمهوري اسلامي ايران	16,393	16,393,000,000	24%
26	گل گهر	48,000	48,000,000,000	11%
27	مخابرات ايران	60,000	60,000,000,000	20%
28	مديريت پروژه هاي نيروگاهي ايران- مپنا	27,000	27,000,000,000	26%
29	ملي صنايع مس ايران	101,400	101,400,000,000	37%
30	نیرو ترانس	500	500,000,000	31%
31	بيمه دانا	4,000	4,000,000,000	55%
32	پالایش نفت لاوان	1,143	1,143,421,600	20%
33	پتروشیمی ارومیه	680	679,972,000	6%
34	پتروشیمی بندر امام	26,206	26,206,000,000	30%
35	پتروشیمی بوعلی سینا	3،500	3،500،000،000	30%
36	پتروشیمی بیستون	500	500,000,000	30%
37	پتروشیمی تبریز	4,982	4,982,000,000	10%
38	پتروشیمی خوزستان	360	360,000,000	30%
39	پتروشیمی شهید تند گویان	23,958	23,957,666,000	10%
40	پتروشیمی فجر	6,500	6,500,000,000	30%
41	پتروشيمي جم	13,800	13,800,000,000	15%
42	دخانيات ايران	8,684	8,683,700,000	28%
43	ساختمان سد و تأسيات آبياري سابير	588	588,221,780	49%
44	شهر صنعتي البرز	5	37,037	23%
45	شهر صنعتي رشت	52	5,242,501	58%
46	شهر صنعتي کاوه	140	140,000,000	21%
47	مشانیر	242	241,926	42%
48	مگا موتور	1,617	7,350,665,004	0.5%
49	صنايع پتروشيمي خليج فارس(هلدينگ)	143,500	143,500,000,000	40%

شرکتهای واگذار شده به طرح توزیع سهام عدالت در مقطع 1399/02/13

سخن پایانی

با توجه به این موضوع که هر فرد تنها یک بار قادر به تعیین روش مدیریت خواهد بود پیشنهاد می کنیم که در این زمینه عجله نکنید و ابتدا کلیه جوانب امر را بسنجید. در نظر داشته باشید که اگر در زمینه خرید و فروش سهام در بورس سررشته ندارید، یا زمان کافی برای این موضوع را ندارید احتمالا گزینه مدیریت غیر مستقیم برای شما مفیدتر خواهد بود. همچنین در صورتی که از گزینه مدیریت مستقیم استفاده می کنید د رنظر داشته باشید که سرمایه گذاری عمدتا فرآیندی زمانبر است و انتظاراتی مانند سودهای چند ده درصدی در مدت زمان های کوتاه منجر به تصمیمات لحظه ای شما نشود.

شما می توانید جهت رصد بازار و اخبار عرضه اولیه ها به کانال Signal_tahlil (تحلیل با سیگنال) بپیوندید.