ماه اکتبر را ماه آگاهی از سرطان پستان نام گذاری کرده اند؛ همین جمله به تنهایی و نام گذاری یک ماه کامل به نام آن اهمیت آگاهی از این بیماری را به خوبی روشن می‌کند و ربان صورتی که سمبل اطلاع رسانی درباره سرطان پستان است در این ماه بیشتر از هر وقت دیگری به چشم می‌خورد تا بیشتر صحبت کردن درباره موضوع و آگاهی رسانی به زنان دنیا و تشخیص زود هنگام، کمکی برای کمتر کردن خطر این بیماری باشد.

بنیاد ملی سرطان سینه در ایالات متحده آمریکا می‌گوید که هر دو دقیقه، یک زن به این سرطان مبتلا می شود با این وجود آگاهی درباره این بیماری و آزمایش‌های مرتب، می‌توانند باعث تشخیص و درمان زود هنگام این بیماری شوند و خطر آن را کاهش دهند.

سرطان پستان می‌تواند در قسمت‌های مختلف پستان شروع شود. پستان از سه قسمت اصلی تشکیل شده است: لوبول‌ها، مجاری و بافت همبند؛ لوبول‌ها غدد تولید کننده شیر هستند، مجاری لوله‌هایی هستند که شیر را به نوک سینه منتقل می‌کنند. بافت همبند از بافت های فیبری و چربی تشکیل شده است و ناحیه پستان را احاطه می‌کند؛ بیشتر سرطان‌های پستان از مجاری یا لوبول شروع می شوند. سرطان پستان می‌تواند از طریق رگ‌های خونی و عروق لنفاوی به خارج از پستان گسترش یابد. هنگامی که سرطان پستان به سایر قسمت های بدن گسترش پیدا می‌کند، اصطلاحا گفته می‌شود که سرطان متاستاز شده است.

علائم سرطان پستان چیست؟

هیچ پستانی معمولی نیست. آنچه برای شما طبیعی است ممکن است برای زن دیگری طبیعی نباشد. اکثر خانم‌ها می‌گویند که در پستان‌هایشان احساس برآمدگی یا ناهمواری دارند. نحوه ظاهر و احساس پستان می‌تواند تحت تأثیر دوره‌های عادت ماهانه، زایمان کردن، افزایش سن، چاق و لاغر شدن و مصرف برخی داروها باشد.

افراد مختلف علائم مختلفی که حاکی از سرطان پستان است، تجربه می‌کنند و برخی هم هیچ علائم و نشانه‌ای ندارند. اما به طور کلی برخی از علائم هشدار دهنده سرطان پستان عبارتند از:

توده جدیدی در پستان یا زیر بغل، ضخیم شدن یا تورم بخشی از پستان، تحریک یا فرورفتگی پوست پستان، قرمزی یا پوسته پوسته شدن در ناحیه نوک پستان، ترشحات غیر طبیعی از نوک سینه، هرگونه تغییر در اندازه یا شکل و درد در هر ناحیه از سینه.

به خاطر داشته باشید که این علائم می تواند در موارد دیگری که سرطان نیستند نیز اتفاق بیفتد اما اگر علائم و نشانه‌هایی دارید که شما را نگران می‌کنند، حتما به پزشک مراجعه کنید.

همچنین به یاد داشته باشید که حس درد در پستان‌ها لزوما نشانه موضوع خطرناکی نیست و درد به تنهایی تنها در دو تا هفت درصد از زنان ممکن است نشانه سرطان باشد و حدود ۷۰ درصد از زنان در طول زندگی خود این درد را تجربه می‌کنند. درد پستان یا ماستالژیا مشکل شایعی بین خانم هاست و از هر ۱۰ خانم ۷ نفر در طول زندگی آن را تجربه می‌کنند. با این حال مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایش را جدی بگیرید.

هرچند که شایع ترین علامت سرطان پستان، حس کردن توده‌هایی در بافت سینه‌ است اما موضوعات بسیاری می‌توانند دلیل ایجاد توده در پستان‌ها شوند و بیشتر توده‌هایی که پستان به وجود می‌آیند، دلایل دیگری به غیر از سرطان دارند. دو علت شایع توده‌های پستان، بیماری فیبروکیستیک پستان و کیست است. بیماری فیبروکیستیک باعث تغییرات غیرسرطانی در پستان می‌شود که می‌تواند آنها را گلوله، حساس و زخم کند. کیست‌ها هم کیسه‌های کوچک مملو از مایعی هستند که ممکن است در سینه شکل بگیرند.

دلایل بروز سرطان سینه چیست؟

مطالعات نشان داده است که خطر ابتلا به سرطان پستان دلایل مختلفی دارد؛ اما افزایش سن مهم‌ترین عامل به شمار می‌رود؛ از طرف دیگر، هرچند که مردان هم ممکن است به سرطان پستان مبتلا شوند، اما ریسک این بیماری در زنان بسیار بالاتر است و بیشتر مبتلایان، زنان بالای ۵۰ سال هستند.

جهش‌های ژنتیکی و ژن‌های ارثی، قاعدگی زودرس یعنی قبل از ۱۲ سالگی و شروع یائسگی پس از ۵۵ سالگی زنان را بیشتر در معرض هورمون‌ها قرار می دهد و این امر خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد.

ابتلای دوباره یا سابقه برخی بیماری‌های غیر سرطانی پستان عامل دیگری است که احتمال سرطان سینه را بالا می‌برد؛ زنانی که به سرطان پستان مبتلا شده اند، بیشتر احتمال دارد که برای بار دوم هم به این بیماری مبتلا شوند. برخی از بیماری‌های غیرسرطانی پستان مانند هیپرپلازی غیرمعمول یا سرطان لوبولار با خطر ابتلا به سرطان پستان ارتباط دارند.

استفاده از پرتو درمانی در درمان بیماری‌های قبلی هم ممکن است خطرساز شود؛ زنانی که پیش از ۳۰ سالگی برای درمان بیماری‌های پستان‌های خود پرتو درمانی انجام داده اند، ریسک بیشتری در ابتلا به این بیماری دارند.

عوامل زیادی بر خطر ابتلا به سرطان پستان تاثیر گذارند و تغییر در برخی از عوامل مانند افزایش سن یا ژنتیک خانوادگی از توان شما خارج اند. اما روش‌هایی هم برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری وجود دارد.

تحرک بدنی داشته باشید و تمرینات ورزشی را جدی بگیرید چرا که زنانی که از نظر جسمی فعال نیستند و دچار اضافه وزن هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان هستند. نوشیدن الکل، کشیدن سیگار و در معرض مواد شیمیایی قرار گرفتن از فاکتورهای دیگری است که ریسک سرطان پستان را بالا می‌برد. علاوه بر این سعی کنید رژیم غذایی سالمی داشته باشید؛ در صورت امکان به فرزندان خود شیر مادر بدهید.

چطور سینه‌های خود را در خانه معاینه کنیم؟

معاینه منظم سینه‌ها توسط خودتان کار سختی نیست و می‌تواند راهی مهم برای یافتن زودهنگام سرطان پستان باشد و با وجود اینکه در حالی که هیچ آزمایش واحدی نمی‌تواند برای تشخیص سرطان پستان کافی باشد، برخی متخصصان معتقد اند که معاینه در منزل در ترکیب با سایر روش‌های غربالگری می‌تواند شانس تشخیص زودرس را افزایش دهد.

در دو مرحله به سادگی می‌توانید سینه‌های خود را معاینه کنید:

مرحله ۱: با شانه‌های صاف روبه روی آینه بایستید و تغییر در رنگ، اندازه، شکل معمول، گودی، چروک و برآمدگی پوست پستان، فرو رفتگی نوک سینه، قرمزی، درد و بثورات پوستی را چک کنید و در صورت دیدن هریک از این موارد به پزشک مراجعه کنید.

مرحله ۲: در این مرحله، سینه‌های خود را در حالت خوابیده لمس کنید؛ انگشتان دستتان را صاف و کنار هم نگه دارید و به صورت دورانی از بالا به پایین، از چپ به راست و در نواحی زیر بغل و بالای شکم بکشید. این حرکت را در حالت نشسته یا ایستاده هم تکرار کنید.

ماموگرافی، از مهم‌ترین آزمایشاتی که هر زن باید آن را جدی بگیرد

ماموگرافی منظم، بهترین روش برای یافتن زودهنگام سرطان پستان است. در این روش فرد در مقابل دستگاه اشعه ایکس ویژه می‌ایستد و یک تکنسین سینه فرد را روی یک صفحه پلاستیکی قرار می‌دهد و صفحه دیگری محکم سینه شما را از بالا فشار می‌دهد، فشار این دو صفحه صفحات پستان را صاف کرده و در حین عکسبرداری با اشعه ایکس، آن را ثابت نگه می‌دارند. انجام ماموگرافی برای اکثر خانم‌ها ناراحت کننده و حتی برای برخی دردناک است؛هر چند انجام ماموگرافی فقط چند لحظه طول می‌کشد اما اگر در دوران عادت ماهیانه خود هستید یا به زمان آن نزدیک هستید، ممکن است سینه‎هایتان کمی حساس‌تر باشند، پس این دوره را برای انجام ماموگرافی انتخاب نکنید. به یاد داشته باشید که در روز ماموگرافی خود از مایع خوشبو کننده، عطر یا پودر استفاده نکنید. این محصولات می‌توانند به صورت لکه های سفید در اشعه ایکس نشان داده شوند.

بیشتر بخوانید:

کدام عوامل خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد؟

سن شایع ابتلا به سرطان پستان چه سنی است؟/ مردان هم مراقب باشند

انجام هر دو سال یک‌بار این آزمایش به زنان بالای ۴۰ سال توصیه می‌شود و اگر ماموگرافی‌تان طبیعی بود، در این فواصل زمانی، آزمایش را تکرار کنید چرا وقتی بتوان نتایج این آزمایش را در طی سال‌ها با هم مقایسه کرد، ماموگرافی‌ها بهترین عملکرد را دارند و این به پزشک شما کمک می‌کند تا تغییرات را در پستان شما بررسی کند.

ماموگرافی غیرطبیعی همیشه به معنای وجود سرطان نیست. اما لازم است برای اطمینان ماموگرافی مجدد یا معاینات و آزمایش‌های دیگری انجام دهید؛ همچنین ممکن است شما به یک متخصص پستان یا یک جراح ارجاع شوید. این لزوماً به معنای سرطان یا نیاز به جراحی نیست. این پزشکان متخصص در تشخیص مشکلات پستان هستند. پزشکان آزمایش های بعدی را برای تشخیص سرطان پستان یا برای تشخیص عدم وجود سرطان انجام می‌دهند.

سرطان پستان چگونه درمان می‌شود؟

سرطان پستان به چندین روش درمان می شود. این امر به نوع سرطان پستان و میزان گسترش آن بستگی دارد.

روش اول عمل جراحی است، در این روش پزشکان بافت سرطانی را قطع می‌کنند.

روش دوم کمک گرفتن از شیمی درمانی و استفاده از داروهای ویژه برای کوچک کردن یا از بین بردن سلولهای سرطانی است؛ این داروها ممکن است به شکل قرص برای شما تجویز شوند، یا داروی وریدی و تزریقی باشند.

هورمون درمانی روشی است که در آن سلول‌های سرطانی را از دریافت هورمون‌های مورد نیاز برای رشد باز می‌دارند.

درمان بیولوژیکی روشی است که سیستم ایمنی بدن فرد را هدف قرار می‌دهند تا به آن کمک کند تا با سلول‌های سرطانی مقابله کرده یا عوارض جانبی سایر درمان‌های سرطان را کنترل کند.

پرتو درمانی به استفاده از پرتوهای پرانرژی (مشابه اشعه X) برای از بین بردن سلول‌های سرطانی گفته می‌شود.

مترجم: الهه صالحی