دبی یکی از ۵ شهر برتر مقاصد گردشگری و از مراکز اصلی مبادلات تجاری جهان در حال آماده‌سازی برای بازیابی و بهبود بازار گردشگری خود در سواحل خلیج فارس است که ماموریت توریستی خود را برای دست یافتن به رونق مجدد آغاز کرده است.

امارات که در منطقه خاورمیانه وابسته‌ترین کشور به توریست خارجی است به‌منظور جبران خسارت‌های خود ۷ گام ضدکرونایی همچون اقدامات ویژه بهداشتی، کاهش محدودیت‌های سفر و صدور ویزا، تمرکز بر دیجیتال‌سازی، همکاری بخش دولتی و خصوصی، کمپین‌سازی و بازاریابی، ترویج گردشگری داخلی و منطقه‌ای و برگزاری رویداد‌های بین‌المللی برداشته است. از این رو پس از ماه‌ها با اقدامات پیشگیرانه در برابر شیوع کرونا با بازگشایی مرز‌های خود به ازسرگیری ورود گردشگران بین‌المللی پرداخته است.

اما باتوجه به اینکه گردشگری بین‌المللی امارات نیز همانند دیگر کشور‌های جهان در کوتاه‌مدت بهبود نخواهد یافت این کشور تمرکز خود را در حال حاضر بر روی جذب گردشگران داخلی یا منطقه‌ای گذاشته که با استقبال و افزایش چشمگیری نیز همراه بوده است.

گردشگری بیش از دو دهه منبع حیاتی درآمدزایی امارات به‌شمار می‌رود و در سال ۲۰۱۹ پذیرای بیش از ۷/ ۱۶ میلیون گردشگر خارجی بوده است و هدف خود برای سال ۲۰۲۰ را جذب ۲۰ میلیون توریست بین‌المللی گذاشته بود که شیوع کرونا در جهان آسیب جدی بر این بازار وارد کرد. بنابر اعلام «سازمان جهانی گردشگری» بازار گردشگری امارات در سال ۲۰۱۹ با رشد ۹/ ۹ درصدی همراه بوده که در رتبه ۲۷ قرار گرفته است و در بخش رشد مشاغل بخش سفر و جهانگردی با رشد ۶ درصدی در رتبه ۲۴ جهان قرار گرفت. در امارات حدود ۷۵۰ هزار شغل در بخش گردشگری، ۱۱ درصد از سهم اشتغال این کشور را به خود اختصاص داده است.

بنابر اعلام مقامات بخش گردشگری امارات، رسیدن به سطح پیش از کرونا در سال ۲۰۲۰ امکان‌پذیر نیست و حتی در مسیر بازیابی و بهبود نیز قرار نمی‌گیرد. مدیران محلی این کشور بازیابی و بهبودی گردشگری را از نیمه اول ۲۰۲۱ برآورد کرده‌اند و در اواخر سال ۲۰۲۱ به سطح پیش از همه‌گیری کرونا خواهد رسید. شاید برگزاری نمایشگاه به تعویق افتاده اکسپو ۲۰۲۰ در اواخر سال ۲۰۲۱ تاثیر به‌سزایی در تسریع روند بهبودی و قرار گرفتن در مسیر رشد مجدد بگذارد. بخش گردشگری امارات در ماه جاری میلادی آغاز به کار کرده و پیش بینی می‌شود در مارس ۲۰۲۱ به سطح مطلوبی خواهد رسید و در سال ۲۰۲۲ رونق خواهد گرفت.

میزان خسارت وارده بر این بخش در امارات بین ۲/ ۱۰ تا ۵/ ۳۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود که این حجم ۲ تا ۷ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور خواهد بود. بخش گردشگری در امارات در سال ۲۰۱۸ سهم ۴۵ میلیاردی معادل ۱۱ درصد از تولید ناخالص داخلی ۱۴۱ میلیارد دلاری امارات را به خود اختصاص داده بود. در خاورمیانه حدود ۵/ ۱ میلیون شغل در صنعت هواپیمایی و مشاغل وابسته در معرض خطر قرار گرفته‌اند و احتمال کاهش ۵۶ درصدی ترافیک هواپیمایی و خسارت ۸۵ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۰ وجود دارد.

گردشگری به‌عنوان بخش اصلی پشتیبانی از روند توسعه در چشم‌انداز‌ها و برنامه‌های بلندمدت امارات محسوب می‌شود که دولت سیاست‌هایی برای دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و متنوع و رقابتی بین‌المللی اتخاذ کرده است. امارات به‌عنوان مقصد پیشرو خاورمیانه براساس اعلام مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۱۹ در بازار گردشگری رتبه اول منطقه و رتبه ۳۳ جهان را دارد.

امارات کشوری وابسته به درآمد‌های بازار گردشگری خود است و حدود ۱۲ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور به بازار گردشگری تعلق دارد، از این رو دولت امارات برای بازیابی بخش گردشگری خود اقدام به کاهش محدودیت‌ها و تبلیغات گسترده در جهت سفر ایمن برای جذب گردشگران کرده است.

همه‌گیری کرونا از اواسط مارس (اسفند) در سراسر جهان، امارات را نیز به‌شدت تحت تاثیر قرار داد و تمامی پرواز‌های این کشور از ۲۵ مارس به مدت دو ماه به حالت تعلیق درآمد. در ماه مه فقط پرواز‌ها و سفر‌های ضروری برای اتباع این کشور امکان‌پذیر شد و از ماه ژوئن (خرداد) این کشور مرز‌های خود را به‌صورت محدود بر روی گردشگران گشود و از ۷ ژوئیه (۱۷ تیر) با اعمال دستورالعمل‌هایی برای کنترل و جلوگیری از شیوع کرونا امکان سفر به این کشور را برای اکثر کشور‌ها فراهم کرد.

علاوه بر پیامد‌های مستقیم قیمت نفت، تعلیق ناگهانی گردشگری منطقه، اقتصاد و اشتغال امارات را با رکودی بی‌سابقه حتی فراتر از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۹ مواجه کرده و حدود ۸۰ درصد از شرکت‌های امارات را به‌شدت تحت تاثیر قرار داده است، زیرا به دلیل تنوع اقتصادی امارات این کشور بیشتر از کشور‌های منطقه در معرض آسیب‌های ناشی از بحران کرونا قرار گرفته است.

شرکت هواپیمایی امارات به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت هواپیمایی خاورمیانه مجبور به کاهش پرواز‌ها و اخراج کارمندان خود شده است. نمایشگاه بین‌المللی اکسپو ۲۰۲۰ با جذب بیش از ۱۰ میلیون گردشگر که یکی از راه‌های کسب درآمد و بازپرداخت بدهی‌های این کشور بود به‌دلیل شیوع کرونا به حالت تعلیق درآمد و به اواسط ۲۰۲۱ موکول شد.

اکنون امارات با اعمال دستورالعمل جدید مبنی بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی و ایمنی امکان ورود گردشگران و صدور ویزا به گردشگران کشور‌های مختلف را فراهم کرده است و در تمام مناطق شهری و گردشگری اقدامات بهداشتی و سخت‌گیرانه‌ای را در پیش گرفته است و حتی در رستوران‌ها منو‌های آنلاین با کد‌های QR جایگزین منو‌های کاغذی شده است.

این کشور همچنین برای ایجاد اعتمادسازی و معرفی این کشور به‌عنوان یک مقصد امن برای سفر به آموزش ۱۸۰۰ ساعته فعالان بازار گردشگری پرداخته است و شرط ورود گردشگران به فرودگاه دبی را ارائه گواهینامه پزشکی مبنی بر تست منفی کرونا درنظر گرفته است.

مسافران همچنین پیش از خروج از دبی مجددا تست PCR می‌دهند و بسیاری از هتل‌ها و مراکز گردشگری به دریافت گواهینامه سفر ایمن دولت امارات مطابق با استاندارد‌های جهانی از سوی سازمان جهانی گردشگری اقدام کرده‌اند.

با بازگشایی مرز‌ها از ژوئیه این کشور شاهد افزایش رزرو‌ها برای فوریه و آوریل ۲۰۲۱ بوده است و بخش‌های دولتی و خصوصی دبی با هدف جذب گردشگران خارجی به ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی با عنوان «ما به‌زودی شما را خواهیم دید» پرداخته‌اند که برای این منظور به‌سوی دیجیتالی شدن و استفاده از شبکه‌های مجازی سوق داده شده‌اند. براساس پیش‌بینی‌ها بهبود و بازگشت بازار گردشگری امارات مانند سایر بازار‌های وابسته به تجارت جهانی و گردشگری به شکل W خواهد بود

از ماه ژوئن دبی به‌تدریج اقتصاد خود را بازگشایی کرده و محدودیت‌های سفر را کاهش داده که این امر به بهبود اقتصادی این کشور کمک کرده است. شرکت‌های هواپیمایی امارات با خسارت حدود ۸/ ۶ میلیارد دلاری و کاهش ۳۱‌میلیون گردشگر مواجه شده‌اند و این امر منجر به تعدیل نیرو و کاهش چشمگیر حقوق کارکنان شده است. به‌همین منظور برای بازیابی اعتماد مسافران به ارائه یک برنامه آمادگی در برابر کرونا اقدام و امکان رزرو هتل‌ها را در وب‌سایت‌های آژانس‌های مسافرتی فراهم کرده است.

هتل‌ها می‌توانند تمامی ویژگی‌ها و فاکتور‌های خود را برای امن‌سازی و اقدامات بهداشتی در برابر کووید-۱۹ برای مسافران و گردشگران سراسر جهان به‌روز کنند. بخش‌های خصوصی وابسته به دولت نیز بسته‌های حمایتی برای شرکای تجاری خود ایجاد کرده‌اند. همچنین با ایجاد تسهیلات مالی همچون ارائه وام و معافیت‌های مالیاتی و کاهش هزینه‌ها به حمایت از مشاغل بهبود اقتصادی خود برآمد.

بازگشایی مرز‌های دبی برای ورود گردشگران منجر به بهبود اقتصادی این کشور شده است و به افزایش فعالیت‌های تجاری در همه بخش‌های سفر گردشگری پس از ۵ ماه انجامید. اما با این‌حال گردشگری بین‌المللی بهبود چندانی نیافت و مهم‌ترین مبادی این کشور یعنی هند، عربستان، انگلیس، عمان و چین همچنان با محدودیت‌های سفر مواجه هستند و گردشگران ورودی نیز مانند قبل هزینه نمی‌کنند.

همچنین محدودیت‌های تردد بین ابوظبی و دبی ساکنان امارات را وادار به گذراندن اوقات فراغت خود در مراکز تفریحی نزدیک به خود کرده است و دبی اکنون جزو مقصد اول اماراتی‌ها نیست. دبی برای جبران خسارت‌های وارده و بازیابی گردشگری اقدام به سیاست‌گذاری‌های جدید برای جذب گردشگران داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی کرده است. از مهم‌ترین اقدامات آن می‌توان به شیوه‌های جدید در به‌کارگیری سیاست‌های فاصله‌گذاری و رعایت استاندارد‌های بهداشتی، تشویق، بازاریابی و ترویج گردشگری داخلی یا منطقه‌ای با حمایت از بخش بومی و محلی، حمایت از فعالان این بخش با ایجاد تسهیلات مالی، تحول دیجیتالی و بازاندیشی استراتژی گردشگری اشاره کرد.

براین اساس دبی از ۱۵ سپتامبر اقدام به ازسرگیری فعالیت‌های محلی و تجاری خود کرده و رویداد‌های بین‌المللی همچون نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌ها برای معرفی یک مسیر ایمن مقاصد گردشگری و تفریحی امارات را از اکتبر آغاز خواهد کرد.

این کشور همچنین با استفاده از فناوری‌های نوین امکان بازدید مجازی از مقاصد گردشگری و تفریحی به ارائه شکل جدیدی از گردشگری پرداخته است تا جهانیان از طریق اینترنت ۱۰ جاذبه برتر گردشگری امارات را مشاهده کرده و گردشگران را تشویق به بازدید از این کشور در آینده کنند.

لغو محدودیت‌های اعمال شده دبی را به یکی از مقاصد اصلی رزرو سفر تبدیل کرده است که گردشگران بسیاری علاقه‌مند به سفر به این شهر هستند. همچنین پیش از بازگشایی مرز‌های بین‌المللی برای ورود گردشگران خارجی کمپین‌هایی در شبکه‌های اجتماعی و با دعوت از صد‌ها نفر از افراد مشهور برای ارتقای گردشگری امارات ایجاد شده بود.