شاید تا بهحال هرچه درباره آثار هنری خواندهاید یا از اوصاف آنها شنیدهاید، بخت دیدنش را داشتهاید یا با جستوجویی کوتاه، تصاویر و ویدئوهایی از آنها پیدا کردهاید.
از نقاشیهای قرن هفدهم و هجدهم میلادی گرفته تا پیکرههای سنگی و فلزی کوچک و بزرگی که یا در موزهها جا خوش کرده اند یا در کنار بناهایی نیمهویران و متروکه برجای ماندهاند و همچنان دیدنی و جذاب هستند؛ اما آنچه امروز از فرهنگ و آثار هنری گذشته برایمان باقیمانده، گمشدههایی هم داشته است که هنوز ردی از وجود آنها به دست کسی نرسیده و شاید هیچگاه نیز نتوان برخی از آنها را بازیابی کرد.
آثار هنری برخلاف بسیاری دیگر از اشیای گرانبها در معرض دید عموم قرار داده میشوند تا هم روایتگر بیکلام تاریخ باشند و هم زیباییشان را به نمایش بگذارند؛ اما همه این آثار آنقدر خوششانس نیستند که برای همیشه روی دیوار شیکترین موزههای جهان جا خوش و خودنمایی کنند؛ برخی از آثار هنری در طول تاریخ یا چشم سارقان هنر را گرفتند یا گرفتار جنگ شدند یا اینکه پا روی دُم برخی از مردان قدرت گذاشتند و به همین ترتیب برای همیشه از حافظه تصویری تاریخ، پاک شدند.
مجسمه عظیمی که در تاریخ گم شد
مجسمه عظیمالجثهای که از آن با عنوان «غول رودس» یاد میشود، یکی از مهمترین آثار هنری است که در طول تاریخ از بین رفته است. گفته میشود که مجسمه هلیوس (Helios) به معنای خدای خورشید در ورودی بندر شهر رودس در یونان، قرار داشت و به همین دلیل به غول رودس معروف شد. هرچند که عمر این مجسمه بزرگ که به عنوان یکی از عجایب هفتگانه هم شناخته شده است، تنها ۵۶ سال بود.
ساخت این مجسمه ۱۲ سال طول کشید و سال ۲۸۲ قبل از میلاد به پایان رسید. اما بخت یار این مجسمه تاریخی و بزرگ نبود و ۲۲۶ سال قبل از میلاد مسیح بر اثر زلزلهای شکسته شد و بر روی زمین افتاد. باقیمانده تندیس بیش از ۸۰۰ سال بر روی خاک افتاده بود تا آنکه برخی از بازرگانهای عرب زبان هر آنچه باقی مانده بود را بار زدند و رفتند.
تصویر مشخصی از این مجسمه عظیم وجود ندارد و کسی آن را نقاشی نکرد، اما روایتها حاکی از آن است که مجسمه با پاهای گشوده بر دو طرف ورودی بندر ایستاده و مشعلی به دست داشته بود. بسیاری بر این باورند که مجسمه هلیوس الهامبخش ساخت مجسمه آزادی آمریکا بوده است.