طی چند روز گذشته بارها رسانهها نام گنبد آهنین را در برابر موشکهای مقاومت ذکر کردهاند، سامانهای که گفته میشود مامور سرنگونی موشکها و اشیای پروازی در فضای سرزمینهای اشغالی است.
با این حال با شدت گرفتن درگیری و بعد از ۱۰ روز شلیک مستمر موشک و راکت از نوار غزه، سامانه گنبد آهنین نتوانسته است از آزمایش خود سربلند درآید تا آژیر خطر همچنان اسرائیلیها را به سوی پناهگاهها هدایت کند.
صرف نظر از میزان کارایی واقعی و توان موشکی گروههای فلسطینی، آشنایی کوتاه با این سامانه که اسرائیلیها صرفاً آن را در اختیار ارتش آمریکا قرار دادهاند خالی از لطف نیست.
گنبد آهنین سامانهای پدافندی است که اسرائیل با انجام تغییراتی بر روی سامانه پدافندی رافائل، آن را با همکاری شرکت صنایع فضایی اسرائیل تولید کرده است.
این سامانه که با حمایت مالی مستقیم ایالات متحده تولید شده است از سال ۲۰۱۱ در ارتش اسرائیل به کار گرفته شده و از همان زمان ادعا شد قابلیت رهگیری موشکهای دوربرد و گلولههای ۱۵۵ میلیمتری و اشیای پرتابی مشابه را دارد.
در جریان جنگ ۳۳روزه که در سال ۲۰۰۶ به وقوع پیوست حزبالله موفق شد هزاران فروند موشک به سمت سرزمینهای اشغالی شلیک کند. یک سال بعد از آن بود که شرکت رافائل ادعا کرد سامانهای ابتکاری تولید کرده که قادر است از شهرهای اسرائیلی در مقابل موشکهای کوتاهبرد حمایت میکند.
سازوکار رصد و شلیک این سامانه بر اساس فعالیت همزمان سه سیستم در منطقه پوشش انجام میشود تا بتواند با تهدیدهای مختلف و متفاوت در آن واحد تعامل داشته باشد.
این سیستم مجهز به رادار، سامانه تحلیل و سیستم کنترل آتش است ضمن اینکه واحد شلیک موشک (زمین به هوا) هم به آن متصل میشود.
یکی از ویژگیهای گنبد آهنین توانمندی این سامانه در انجام وظایف در هر شرایط جوی و طول شبانهروز است و گفته میشود به واسطه رادار بسیار ویژه آن قابلیت رصد تمام اجسام کوچک را دارد.
به طور معمول هر یک از این سامانهها ۲ تا سه رادار در اختیار دارند.
به نوشته رسانههای عبریزبان، عملکرد این سامانه به این صورت است که ابتدا رادار نوع شیء شلیکشده را در رابطه با اینکه موشک یا گلوله است مشخص و میزان خطر آن را تعیین میکند، سپس رایانه اقدام به محاسبه نقطه تلاقی میکند و تنها زمانی سیستم اجازه شلیک موشک رهگیر را میدهد که محاسبات رایانهای نشان دهند این شیء به سمت مناطق مسکونی یا مراکز حساس حرکت میکند.
موشکهای رهگیری از سکوهای پرتاب ثابت یا متحرک شلیک میشود و رادار این بار موشکها را به سمت هدف هدایت میکند و تا زمان برخورد این کار ادامه مییابد.
به نوشته رسانههای اسرائیلی، موشکهای رهگیر دارای سنسورهای ویژهای هستند که برای اطمینان از سرنگونی موشک متخاصم در فاصله ۱۰ متری آن منفجر میشوند تا ترکشهای بسیار زیاد موشک بتواند شانس انهدام آن را بالا ببرد.
گرچه صهیونیستها از همان ابتدا اعلام کرده بودند این سامانه توان سرنگونی صد درصدی موشکهای شلیکشده را ندارد، اما عملکرد این سامانه در سال ۲۰۲۱، با ادعای مبتکرانش در سال ۲۰۱۱ در مورد توانمندی سرنگونی ۹۴ درصدی، فاصله بسیار زیادی دارد و حجم موشکهایی که به مناطق مختلف سرزمینهای اشغالی اصابت کردهاند گواهی بر این مدعاست.