علیرغم آنکه آمار دقیقی از وضعیت شاغلین و فعالان حوزه مشاغل خانگی در دست نیست اما پیش بینی می شود بیش از ۱۰ درصد اشتغال کشور در اختیار کسب و کارهای خانگی باشد.

در حال حاضر از کسب و کارهای خانگی به عنوان یک منبع مهم درآمد یاد می شود که در سالهای اخیر استقبال از آن بیشتر شده و افراد با کار در خانه ضمن افزایش سطح درآمد، کسب و کار خود را توسعه بخشیده و به اقتصاد خانوار نیز کمک می کنند.

گزارشها حاکی از آن است که سهم مشاغل خانگی از نرخ اشتغال کشور ۴ تا ۶ درصد است و این رقم در تولید ناخالص داخلی ۲ تا ۲.۵ درصد پیش بینی می شود.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در راستای توسعه مشاغل خانگی و حمایت از فعالان این بخش، طرح ملی توسعه مشاغل خانگی را در دستور کار قرار داده و در دوران کرونا با رویکرد ویژه ای به اجرای این طرح پرداخته است.

این طرح از جمله طرح‌های حمایتی حوزه اشتغال، ذیل برنامه اشتغال فراگیر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که با نقش آفرینی موثر سازمان تجاری‌سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان جهاددانشگاهی به عنوان نهاد واسط، تسهیل‌گر و توسعه‌ای به اجرا در آمده و اجرای آن تاثیر بسزایی در کاهش بیکاری استانها داشته است.

مهناز امامدادی ـ دبیر ستاد ساماندهی و توسعه مشاغل خانگی وزارت کار از رشد بیش از دو برابری مشاغل خانگی در جهان خبر داده و می گوید: با شیوع ویروس کرونا در دنیا کسب و کارهای خانگی بیش از دو برابر رشد داشتند و مطالعات نشان می دهد که تعداد کسانی که در مشاغل خانگی مشغول کار شده اند از ۱۰۰ میلیون نفر به ۲۶۰ میلیون نفر دوران کرونا افزایش پیدا کرده است.

وی از متفاوت بودن تعریف مشاغل خانگی در ایران سخن گفته و می افزاید: مشاغل خانگی در ایران با آنچه در دنیا رواج دارد متفاوت است. در کشور ما کسب و کارهایی که خدمات را در منازل ارائه می دهند جزو مشاغل خانگی به شمار نمی روند در حالی که در دوران شیوع کرونا ارائه خدمات خانگی از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است.

آنطور که امامدادی می گوید در سال ۱۳۹۷ تسهیلات پرداختی بانک مرکزی به مشاغل خانگی ۸۰۰ میلیارد تومان و طی سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ در هر سال ۲۰۰ میلیارد تومان بوده است که این رقم در سال جاری ۲۵۰ میلیارد تومان پیش بینی شده و از افزایش ۲۵ درصدی تسهیلات در مقایسه با سال گذشته حکایت دارد.

بر اساس قانون مشاغل خانگی ۳۲۳ رشته به عنوان مشاغل خانگی شناسایی شده‌اند که همه ساله مورد بازنگری قرار می گیرند.

سال گذشته امکان بهره مندی از مزایای بیمه صندوق روستاییان و عشایر برای حدود ۹۰ درصد از فعالان حوزه مشاغل خانگی فراهم شد و وزارت بهداشت نیز دستورالعمل ویژه مشاغل خانگی در رشته‌های غذایی را تنظیم و منتشر کرد که شرایط برای فعالان این بخش را تا حد زیادی تسهیل کرد.

کارشناسان با توجه به شرایط کرونا در کشور بر لزوم تقویت و ارتقای سهم مشاغل خانگی تاکید کرده و معتقدند اشتغال خانگی یکی از بهترین فرصتها و ساز وکارها برای ایجاد اشتغال در شرایط کرونا به شمار می رود.