این که چرا کار تیم ملی فوتبال ایران به عنوان دومین تیم برتر آسیا در مسیر رسیدن به جام جهانی این قدر زود به داستان مرگ و زندگی کشیده شده دلایل مشخصی دارد که در این گزارش به آن میپردازیم.
تیم ملی فوتبال ایران امشب در دومین بازی از مرحله برگشت گروه سوم رقابتهای انتخابی جام جهانی در منطقه آسیا از ساعت ۲۱ به مصاف بحرین در منامه میرود تا یکی از سرنوشتسازترین بازیهای چند وقت اخیر را برگزار کند. شاگردان دراگان اسکوچیچ که در اولین بازی برگشت موفق شدند ۳ بر یک از سد هنگکنگ عبور کنند، فعلا از پنج بازی ۹ امتیازی هستند و پشت سر تیمهای بحرین و عراق که به ترتیب ۱۲ و ۱۱ امتیاز گرفتهاند در رده سوم جدول ردهبندی ایستادهاند. البته ایران و عراق در مقایسه با بحرین صدرنشین یک بازی کمتر دارند و همین بازی عقبافتاده میتواند سرنوشت این گروه را حسابی تغییر دهد. با توجه به این که از هر گروه انتخابی تیم اول به صورت مستقیم به مرحله بعدی صعود میکند و چهار تیم برتر دوم هم آنها را همراهی میکنند، پیروزی در سه بازی باقیمانده تیم ملی اهمیت زیادی دارد چون اگر ایران بخواهد صدرنشین این گروه شود و بدون حرف و حدیث به مرحله دوم انتخابی برسد، باید ۹ امتیاز کامل را از بازیهای باقیمانده به دست بیاورد. با این وجود اما شرایط برای تیم ملی به گونهای رقم خورده که نهتنها نمیشود به رتبه دومی در این گروه فکر کرد، بلکه بسته به نتایجی ممکن است وداع زودهنگامی با این رقابتها داشته باشد و رؤیای جام جهانی را از دست بدهد. خلاصه مطلب این که بازی امشب برای تیم ملی ایران حکم مرگ و زندگی را دارد و گرفتن سه امتیاز این بازی سرنوشتساز، حیاتی است.
این که چرا کار تیم ملی فوتبال ایران به عنوان دومین تیم برتر آسیا در مسیر رسیدن به جام جهانی این قدر زود به داستان مرگ و زندگی کشیده شده هم دلایل مشخصی دارد که در زیر به تعدادی از آنها اشاره شده است.
مهدی تاج
شاید نامبردن از مهدی تاج در این برهه زمانی چندان منطقی به نظر نرسد ولی او همچنان نقش اصلی اتفاقات تلخی است که برای تیم ملی ایران رخ میدهد! تاج با امضای قراردادی ننگین با مارک ویلموتس بلژیکی او را به عنوان سرمربی ایران معرفی کرد ولی عدم حمایت مناسب از این مربی در دیدارهای رفت و نتایج ضعیفی که ویلموتس در آن مرحله از بازیها گرفت، کار را به اما و اگر رساند. دستپخت مشترک تاج – ویلموتس برای فوتبال ایران در مرحله رفت انتخابی جام جهانی چهار بازی بود که ۵۰ درصد آنها با شکست مواجه شد. ایران دو تیم ساده گروه یعنی کامبوج و هنگکنگ را برد ولی به دو تیم متوسط گروه یعنی بحرین و عراق باخت. باخت به عراق در شرایطی رقم خورد که مربی نجیب مهدی تاج کلا استعفا داده و از ایران رفته بود ولی با منتکشی و البته پرداخت دو میلیون یورو به حساب او، برای یک بازی دیگر روی نیمکت نشست و با شکست یک بر صفر برابر عراق برای همیشه ایران را ترک کرد. تاج هم بعد از قرارداد عجیب و غریب با ویلموتس، با ادعای این که بیماری قلبی دارد از کارش در فدراسیون فوتبال ایران استعفا داد.
عزیزی خادم
نقش رئیس جدید فدراسیون فوتبال ایران هم دست کمی از مهدی تاج ندارد! عزیزی خادم که پیش از نشستن روی صندلی ریاست فدراسیون فوتبال یکی از منتقدان فدراسیون قبلی بود، با شروع کارش در فدراسیون جدید نتوانست انتظارات را برآورده کند. مهمترین اتفاقی که باید در دوره او رقم میخورد، گرفتن حق مسلم میزبانی ایران در مرحله انتخابی جام جهانی بود ولی این مورد هم با وجود ژستهای مثبت عزیزی خادم در زمینه حل مشکلات از طریق دیپلماسی ناقص ماند تا بحرینیها با استفاده از نفوذ و قدرتشان در AFC زرنگی کنند و میزبانی را از ایران بگیرند! ایران در شرایطی امشب باید با بحرین و سپس با عراق در منامه دیدار کند که سه بازی از چهار دیدار مرحله رفت را در خانه رقبا ازجمله همین بحرین به میدان رفته بود. انتظار میرفت تیم جدید فدراسیون فوتبال بتوانند در گرفتن میزبانی متمرکز ایران برای بازیهای برگشت دست بالا را داشته باشند که این مورد هم اسیر شعارزدگی شد و نهایتا بحرین به عنوان میزبان انتخاب شد. نتیجه شد این که تیم ملی پس از آن که بازی رفت را در بحرین واگذار کرد، امشب یک بار دیگر ولی در چارچوب بازیهای برگشت باز هم باید در بحرین (!) به مصاف این رقیب برود. طبیعی است که اگر این بازی به جای منامه قرار بود در تهران برگزار شود، این قدر نگرانی در سطح ملی وجود نداشت.
بازی با هنگکنگ
دیگر موردی که باعث شده بازی امشب برای ایران نگرانکننده به نظر بیاید، سبک بازی تیم ملی با تیم هنگکنگ در دیدار چند روز قبل است. این بازی اگرچه با برتری ۳ بر یک ایران همراه شد ولی سردرگمی تاکتیکی و عدم انسجام تیمی در بین ملیپوشان باعث شد تا به میزان نگرانیها افزوده شود. اگرچه عدهای عنوان میکنند دراگان اسکوچیچ نخواسته دستش برای بازی با بحرین رو شود ولی به نظر میرسد این تیم برای نتیجهگرفتن در بازی امشب که حکم مرگ و زندگی را دارد، نیاز به تغییر فاکتورهای زیادی دارد؛ فاکتورهایی که الزاما ارتباطی با رونشدن دست سرمربی برای تیم رقیب ندارد.
نتیجه ایران در بحرین
دیگر موردی که به حساسیت بازی امشب ایران و بحرین اضافه کرده، وضعیت نتیجهگیری ملیپوشان ایرانی در بحرین است؛ وضعیتی که اصلا خوب نیست! طبق آمار ایران تا به الان نتوانسته بحرین را در خاک این کشور ببرد! از شش بازی قبلی که ایران در بحرین داشته چهار تا را باخته و دو تا را فقط توانسته مساوی کند. خود این آمار به بار روانی که روی شانههای ملیپوشان قرار دارد میافزاید. اگرچه در مجموع دیدارهای رودررو، وضعیت تیم ملی ایران از لحاظ نتیجهگیری بهتر از رقیب است ولی این که ایران در بحرین نتوانسته به پیروزی برسد خود حکایتی عجیب است. نکته مثبت این بخش از داستان این که تیم ملی بحرین سنگینترین شکست تاریخ خود در مرحله انتخابی جامجهانی را در همین مرحله از رقابتهای جام جهانی ۲۰۱۴ با شکست ۶ بر صفر مقابل ایران متحمل شده است.
وضعیت جدول
آن همه مقدمهچینی برای رسیدن به این بخش پایانی بود؛ در واقع هیچیک از فاکتورهای بالا به اندازه همین مورد نمیتواند حساسیت بازی ایران – بحرین را به تصویر بکشد. در جدول و پیش از برگزاری بازیهای امروز بحرین با شش بازی ۱۲ امتیازی است، عراق از پنج بازی ۱۱ امتیاز دارد و ایران هم از پنج بازی ۹ امتیازی است. تیم ملی در صورت پیروزی برابر بحرین میتواند امیدوارانه دو بازی بعدی را دنبال کند ولی در صورت کسب تساوی در مصاف با بحرین در بهترین شرایط در رده دوم قرار میگیرد و در آن صورت شانس کمی برای صعود به عنوان یکی از تیمهای برتر دوم به مرحله بعدی خواهد داشت. شکست ایران مقابل بحرین تیم ملی را از گردونه رقابتها خارج خواهد کرد و زودهنگامترین حذف تیم ملی در تاریخ جام جهانی ثبت خواهد شد.
همان طور که در بالا اشاره شد در حال حاضر بحرین با شش بازی و یک بازی بیشتر از عراق و ایران با ۱۲ امتیاز صدرنشین گروه است و ایران با ۹ امتیاز سوم است. نکته مهم این که هر چقدر پیروزی برای ایران مهم است برای بحرین هم حائز اهمیت است. بحرین با تساوی مقابل ایران عملا شانس اولشدن را از دست میدهد، جایگاه دومش با پیروزی ایران برابر عراق به خطر میافتد و حتی در صورت دومشدن هم شانس زیادی برای راهیابی به مرحله بعد ندارد. از طرفی بحرین با پیروزی در این بازی گام بزرگی برای صعود برخواهد داشت. با توجه به وضعیت بحرین این تیم به دنبال ضد فوتبالی که به آن معروف است نخواهد بود و این خبر دلگرمکنندهای برای عناصر هجومی ایران است. عناصری که البته اگر قرار باشد تأثیرگذار باشند باید متفاوت از بازی اول ایران در مرحله برگشت عمل کنند.