موج اول، دوم، سوم، چهارم و حالا هم پنجم؛ این کلمات محدود روایت پایان زندگی ۸۴۶۲۷ نفر در ایران در یک سال و نیم گذشته هستند، روایتی که در یک ویروس و مجموعه ای از سیاست های اشتباه خلاصه می شود.

افزایش شیوع کروناویروس در کشور باعث شده است که ایران حالا برای پنجمین بار با یک موج مرگبار از بیماری درگیر شود، موجی که می گویند از همیشه سهمگین تر است.

کارشناسان معتقدند که عامل ایجاد موج های کرونا در کشور نه طبیعت ویروس کرونا بلکه سیاست های اشتباه است و به همین دلیل پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری معتقد است که ایران به کشوری «موج خیز» درباره ویروس کرونا در دنیا تبدیل شده است، در صورتی که وضعیت در دیگر کشورها به این شکل نیست.

طبرسی در این رابطه می گوید: «مدیریت ما اشتباه است، چرا کشورهای دیگر با چنین چالش هایی درگیر نمی شوند؟ بله در برخی کشورها یک موج سنگین کرونا به وجود آمد، اما از اشتباهاتشان درس گرفتند و کنترل کردند. چرا در همین ترکیه که کنار ماست این اتفاقات رخ نمی دهد؟ چرا ترکیه توانسته ۵۰ درصد جمعیتش را واکسینه کند اما ما نتوانستیم؟»

همچنین ورود گونه دلتا کرونا به کشور باعث شده که نگرانی ها نسبت به قبل بیشتر هم بشود، در حالی که طبرسی و بسیاری از کارشناسان بارها نسبت به بسته شدن مرزهای شرقی برای جلوگیری از ورود این نوع ویروس هشدار داده بودند.

مشروح گفت وگو با پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری، درباره موج پنجم کرونا و عوامل ایجاد آن را اینجا بخوانید:

آقای دکتر طبرسی، هسته اصلی شروع این موج پنجم کرونا که از قبل هم انتظارش را داشتیم چیست؟

تا موقعی که درصد عمده ای از مردم واکسینه نشوند و یا محدودیت های جدی ایجاد نشود، آمدن موج های کرونا یک اتفاق غیرقابل اجتناب است و قادر نخواهیم بود جلوی آن را بگیریم. بالاخره ویروس می آید یک سری به آن مبتلا می شوند و بعد دوباره یک گونه جدید رخ می دهد و این اتفاق تکرار می شود.

این موج بخاطر ویروس دلتا ایجاد شده است، این نوع ویروس کرونا در هند بود و بعد وارد کشورهای دیگر از جمله ایران شد. از جنوب کشور. همان موقع که جنوب وارد شرایط قرمز شد، وقوع این اتفاق قابل پیشبینی بود. تجربه نشان داده که با قرمز شدن یک منطقه دیگر مناطق هم بلافاصله قرمز می شوند.

اینطور نیست که منطقه ای قرمز شود و اوضاع جاهای دیگر خوب باشد، مگر این که بتوانیم از سیاست های کنترلی استفاده کنیم که متاسفانه هیچکاری در این رابطه در کشور ما انجام نمی شود.

کرونای دلتا چقدر متفاوت است و شرایط نسبت به قبل چقدر متفاوت است؟

هر ویروس جهش یافته جدید میزان انتقال بیشتری دارد و حتی ممکن است افرادی که قبلا به بیماری مبتلا شدند یا واکسن زدند دوباره کرونا بگیرند. البته خوشبختانه افراد واکسینه شده درگیر بیماری شدید یا منجر به فوت نشدند. این خبر خوبی است و نشان از اثر واکسیناسیون می دهد.

ممکن است که واکسیناسیون در پیشگیری از ابتلا به بیماری گاهی موفق نشود اما جلوی مرگ و بستری بیماران را می گیرد. چون درصد واکسیناسیون ما خیلی پایین است، نمی توانیم روی این موضوع چندان حساب کنیم. ما نمی توانیم اصل واکسیناسیون را فراموش کنیم، باید هر واکسنی شد بزنیم.

با این حال فقط در حال وعده دادن هستند، الان چهار هفته است که نسبت به واردات واکسن قول داده اند اما این اتفاق رخ نداده است. حساب کنید که چند نفر از هم وطنان ما در این مدت فوت کردند و چند نفر قرار است در موج بعدی فوت کنند. این یعنی مدیریتمان اصلا خوب نیست.

واقعا ما تکنولوژی این که بفهمیم چه نوع کروناویروسی در کشور غالب شده را داریم؟

بله، اما متاسفانه خیلی محدود است. این تکنولوژی بسیار گران است و ما آزمایشگاه های مربوط به این کار را نداریم. مناطق مسئول هم گرفتار هستند، به همین دلیل از گزارشات دیگر مناطق متوجه می شویم که کرونای دلتا وارد ایران شده است یا نه.

شما و خیلی ها هشدار داده بودید که باید تردد به جنوب کشور محدود شود، اگر این هشدار جدی گرفته می شد الان وضعیت چطور بود؟

حداقل به این سرعت و شدت دچار موج نمی شدیم. موج چهارم کرونا در کشور ما از اول فروردین تا اواسط خرداد طول کشید. خرداد شرایط کمی بهتر شد و دوباره چند هفته بعد با این موج روبرو شدیم. یعنی روند کاهشی کرونا در کشور ما بیشتر از چند هفته نبود.

این روند کاهشی مسئولین را گول می زند و این ها فکر می کنند که اقدامتشان باعث بهتر شدن اوضاع شده است. در صورتی که ماهیت موج این است که پس از مدتی فروکش می کند. براین اساس در مورد این موج پنجم هم کل تابستان و تا اواسط شهرویر درگیر هستیم.

وضعیت بیمارستان ها الان به چه شکلی است؟

تا هفته آینده همه بیمارستان ها پر می شوند و احتمالا دوباره باید بیمارستان ها تغییر کاربری بدهند و بخش های عادیشان را به بخش کرونایی تبدیل کنند. در حال حاضر با موج بیماران سرپایی روبرو هستیم، این موج در یک هفته آینده به بستری می کشد، آن زمان دیگر کنترل وضعیت بسیار سخت است و اصل ماجرا آن زمان شروع می شود.

پیشبینی می کنید شدت این موج به چقدر برسد؟

طبیعت موج هایی کرونایی است که هر کدام نسبت به قبلی شدیدتر است. باید از قبل درس بگیریم، در کشور ما هر موجی که آمده از قبلی شدیدتر بود. موج پنجم هم از این قاعده پیروی می کند. این موج کرونا تازه شروع شده است و هنوز معلوم نیست که کی به اوج آن می رسیم.

امیدوارم اوج این وضعیت جدید مثل قبل بیشتر نشود، بالاخره آدم باید آرزو کند تا شاید برآورده شود. اما تا کار عملی صورت نگیرد نمی توان امیدی داشت.

از اقدامات عملی گفتید، واقعا از ابتدای شروع موج پاندمی تاکنون درسی درباره انجام این اقدامات گرفته ایم؟

متاسفانه خیر، از لحاظ درمانی اقداماتی انجام شده و بیمارستان و آی سی یو ساخته شده است. اما متاسفانه در بحث پیشگیری هیچ اقدامی صورت نگرفته است.

این سیستم که می گویند به طور اتوماتیک در شهرهای قرمز محدودیت به وجود می آید چقدر تاثیر داشته است؟

این کار صرفا بازی با رنگ هاست که کار اشتباهی است. سه شنبه می گفتند که تهران شنبه قرمز می شود، شما که می دانید وضعیت در تهران در حال قرمز شدن است چرا کاری انجام نمی دهید؟ اول هفته پیش من هشدار دادم که وضعیت کرونا در تهران قرمز شده است. اما همان روز این حرف من را تکذیب کردند و گفتند که موارد روبه کاهش است.

ما که از یک هفته پیش می دانستیم قرار است تهران در وضعیت قرمز کرونا قرار بگیرد چرا هیچکاری انجام ندادیم؟ می گویند برای ایجاد محدودیت ها رنگبندی می کنند، اما شما میزان محدودیت ها را در شهرها ببینید، مثلا محدودیت منع تردد چقدر اجرا می شود؟ الان به فرودگاه نگاه کنید، آیا در آنجا چیزی از کنترل کرونا و رعایت نکات بهداشتی می بینید؟

وقتی محدودیتی نیست نمی توانید نسبت به کنترل بیماری انتظاری داشته باشید. بیماری که رفتارش تغییری نمی کند.

براین اساس مقصر این موج های پی درپی صرفا طبیعت کروناست یا سیاست ها اشکال دارد؟

مدیریت ما اشتباه است، چرا کشورهای دیگر با چنین چالش هایی درگیر نمی شوند؟ بله در برخی کشورها یک موج سنگین کرونا به وجود آمد، اما از اشتباهاتشان درس گرفتند و کنترل کردند. چرا در همین ترکیه که کنار ماست این اتفاقات رخ نمی دهد؟ چرا ترکیه توانسته ۵۰درصد جمعیتش را واکسینه کند اما ما نتوانستیم؟

تا زمانی که این اقدامات درست نشوند پشت سر هم با موج های کرونا درگیر می شویم، ما الان به کشور موج خیر کرونا در دنیا تبدیل شدیم. در گزارشات سازمان جهانی بهداشت هم منعکس شده که متاسفانه ما نتوانستیم مدیریت خوبی در پیشگیری از کرونا نداشته باشیم. در بحث پیشگیری به شدت دچار ضعفیم.

پیشنهاد می دهید که در این موج جدید چه سیاست هایی اجرا شوند؟

چاره ای جز تعطیلی نداریم. ما دوست نداریم جایی تعطیل شود، اما وقتی بیماری در حال گسترش است و شهر در وضعیت قرمز قرار گرفته است، مجبوریم محدودیتی ایجاد کنیم.

الان می گویند محدودیت داریم، اما این ها اصلا اجرا نمی شوند. روی کاغذ محدودیت وجود دارد اما در عمل اینطور نیست. امروز تهران قرمز شد اما ترافیکش از همیشه بیشتر بود. اگر محدودیت ها عملی می شدند که نباید چنین اتفاقی رخ می داد.