روزنامه شرق با اشاره به اوضاع مذاکرات وین نوشت:این شرایط بحرانی و این بازار پیچیده اگرچه به نظر میآید در مجموع برای بازار انرژی ایران مفید است، ولی کارشناسان لازمه سودبردن از این فضا را دیپلماسی و سیاست قوی و چندجانبه میدانند.
تحلیلگران میگویند ایران حالا باید تصمیم بگیرد تا چه اندازه منافعش را بر روابط با کشورهای دوست ترجیح میدهد و حتی بعضی میگویند وقت آن رسیده که ایران از روسیه فاصله بگیرد. البته تاکنون و در بین اخبار رسمی، اثری از این فاصلهگرفتن ایران از روسیه دیده نمیشود.
دراینباره یک کارشناس حوزه انرژی گفت: تنها منبع گازی قابل اعتماد غیر از روسیه، ایران است که بکر هم هست؛ یعنی درست است که از تولیدکنندگان بزرگ گاز دنیا هستیم، اما از صادرکنندگان نیستیم؛ یعنی نتبالانس ما منفی است. بهروز نامداری، درباره چشمانداز صادرات نفت ایران در شرایط امروز گفت: قبل از قضایای روسیه و اوکراین، ایران تا حدی توانسته بود برای نفت خود بهخصوص در مارکت چین جا باز کند و تصور این است که پیچ تحریمها شل شده و اجازه داده شود که ایران نفت را بفروشد، اما اکنون شرایط بازار انرژی دچار تغییرات بنیادین شده و روسیه نه خود برای خریداران تحریمی اعمال کرده و نه خریداران نفت و گاز روسیه تغییری دادهاند؛ بااینحال، به نظر میرسد خواهناخواه چه موضوع روسیه حل شود یا خیر، آرامآرام نفت روسیه در پروسه دو تا سهساله از بازار جهانی حذف یا کمرنگ شود. از این منظر میتوان گفت جا برای نفت ایران باز میشود. بنابراین اگر توافق شود، بهسرعت هم تولید ایران بالا میرود و هم نفتی را که روی آب دارد، بهسرعت به بازار تزریق میکند.
او درباره شرایط و آثار احتمالی توافق هم گفت: موضوع مهمتر اینکه به نظر میرسد اگر در وین توافق شود، سرمایههایی که از منابع نفت و گاز روسیه دور میشوند، به میادین و تأسیسات نفتی ایران سرازیر شوند. درحالحاضر ایران حدود 1.2 میلیون بشکه روانه بازار میکند که این رقم بهسرعت میتواند به 2.5 میلیون بشکه در روز برسد. در هر حال ما باید به این سمت برویم که هم سرمایه و هم تکنولوژی را برای بخش گاز جذب و در بازار انرژی دنیا توسعه دهیم.
این کارشناس حوزه انرژی گفت: از این پس قطعا نقش روسیه در بازار انرژی دنیا کمرنگ خواهد شد. البته پیش از این آمریکا فشار وارد میکرد که الانجی تولیدی خود را به اروپا برسانند، اما تا حدی با مشکل مواجه شدند؛ چون گاز الانجی آمریکا قابل رقابت با خط لوله روسیه نبوده است؛ یعنی این زمینه وجود داشت که آمریکا به اروپای غربی فشار وارد کند که گاز روسیه را حذف کند. او ادامه داد: آمریکا هم در دوره ترامپ و هم بایدن از مخالفان سرسخت نورداستریم 2 بوده و به آلمان فشار زیادی وارد کرده است؛ البته آلمان هم زیر بار نرفت، ولی سبب شد اروپای غربی مجبور شود گاز روسیه را کم کند. بنابراین این حوادث اخیر شاید در آن قضایا هم ریشه داشته باشد.