گلشن بایراکتار، خواننده مشهور موسیقی پاپ ترکیه، در شب پنج شنبه چهارم شهریورماه ۱۴۰۱ ، در خانه اش دستگیر شد.
این خواننده پاپ، که با فامیلی همسرش گلشن چولاک اوغلو نیز شناخته می شود (Gülşen Çolakoğlu)، به اتهام «نفرت پراکنی» ، اهانت به مدارس مذهبی و مقدسات اسلامی و شوخی با فارغ التحصیلان مدارس مذهبی «امام هاتیپ» در اجرای اخیرش روی صحنه، بازداشت شد.
این بازداشت پس از آن صورت گرفت که ویدئوی از صحبت های او در جریان یکی از کنسرت هایش در ماه آوریل، در شبکه های اجتماعی و رسانه های ترکیه منتشر شد که گویا عمدی به نظر می رسد.
طبق آنچه در ویدیو گفته می شود، خواننده گلشن، که به دلیل پوشش بسیار نامناسب و انجام حرکات زننده در کنسرت هایش مشهور است، در پاسخ به برچسب منحرف بودن که به او زده بودند، در کنسرتش گفته بود:
«قبلا در مدرسه امام هاتیب [امام خطیب] درس خوندم، به همین خاطر منحرفم».
* امام هاتیب یا خطیب یک مدرسه اسلامی است که افراد علاقه مند به رشته های اسلامی و علوم دینی را آموزش می دهد.
هشتگ هایی که ترند شد
بعد از انتشار ویدئو توسط روزنامه صباح حامی دولت، هزاران توییت توسط محافظه کاران منتشر شد. این توییت ها با هشتگ های GülşenTutuklansın (گلشن باید بازداشت شود) و HaddiniBilGülşen (گلشن حد خودت رو بدون)، با تهدید خواننده به سرعت ترند شد.
گلشن بایراکتار در پیامی که از طریق حساب های رسانه های اجتماعی خود (استوری اینستاگرام) منتشر کرد، از هر کسی که ممکن است از این اظهارات آزرده خاطر شده باشد، عذرخواهی کرد و گفت این یک “شوخی بین همکاران” بوده و افرادی که نیت بدی داشتند برای ایجاد تنش این ویدیو را منتشر کرده اند.
شوخی شوخی جدی شد!
پس از انتشار ویدیو و این واکنش ها، دادستان کل استانبول حکم دستگیری گلشن را صادر کرد و تحقیقات درباره این خواننده آغاز شد. گلشن بایراکتار، در همان روز، در خانه اش دستگیر شد. او ابتدا به اداره پلیس و سپس به دادگاه استانبول به همراه وکیلش انتقال داده شد.
در طول بازجویی، خواننده از “احترام بی پایان خود به ارزش ها و حساسیت های کشور” صحبت کرد و اتهامات وارده علیه خود را رد کرد.
فشار مخالفان برای دستگیری گلشن
تصمیم به دستگیری گلشن، خواننده ای که به خاطر لباس های باز و صحبت های جنجالی اش شهرت دارد، و اعمال ممنوعیت های جدید برای برخی جشنواره های موسیقی در ترکیه، توسط منتقدان دولت به عنوان تلاشی از سوی حزب حاکم و رهبر آن رجب طیب اردوغان (فارغ التحصیل امام هاتیپ) توصیف شده است.
اما برخی مخالفات آقای اردوغان مدعی هستند که این اقدامات برای جلب حمایت شخصیت های مذهبی و محافظه کار در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ۲۰۲۳ و منحرف کردن افکار مردم از مسائل اقتصادی بوده است.
اظهارنظر این خواننده ۴۶ ساله با واکنش برخی گروه های مذهبی ترکیه و همچنین مقامات رسمی ازجمله وزیردادگستری، وزیر آموزش و پرورش و رئیس اداره دیانت روبرو شد و عذرخواهی ضمنی او در شبکه های اجتماعی نیز کارگر نیفتاد و مانع دستگیری او نشد. گلشن بایراکتار در حال حاضر منتظر اعلام بعدی دادگاه برای محاکمه است.
گلشن در دادگاه گفت:
«من بچه ای دارم که بهم نیاز داره. من جرمی مرتکب نشدم. هر زمان که لازم باشه میتونم بیام. میخوام بدون بازداشت محاکمه بشم».
گلشن به اتهام “تحریک به نفرت و دشمنی یا تحقیر” به زندان زنان در منطقه باکرکوی در شهر استانبول فرستاده شد و درخواست او برای آزادی تا زمان برگزاری دادگاه رد شد.
مدارس امام هاتیب (امام خطیب) چه نوع مدارسی هستند؟
مدارس موسوم به امام خطیب، در نظام آموزشی ترکیه، آن دسته از مدارس راهنمایی و دبیرستان هستند که برخلاف مدارس عادی، دارای نظام آموزشی مختلط نیستند و دختران و پسران در کلاس های جدا هستند.
هدف اولیه از ایجاد این مدارس، تربیت خطیبان و روحانیون دینی برای کار و فعالیت در سازمان بزرگ تشکیلات دینی ترکیه بود. اما حالا این هدف بزرگتر شده و فارغ التحصیلان این دسته از مدارس دینی، می توانند در دانشگاه ها، در هر رشته ای درس بخوانند و شغل دلخواه خود را داشته باشند.
در حال حاضر در مدارس راهنمایی دینی و دبیرستان های دینی، مجموعاً، نزدیک به یک میلیون و پانصد هزار نفر دانش آموز در حال تحصیل هستند که آماری مهم و قابل توجه است و می تواند در ۱۰ سال آتی، تغییرات مهمی در ترکیه به وجود بیاورد.
در مدارس دینی، علاوه بر دروس عادی، منابع فقهی اهل سنت مذهب حنفی هم تدریس می شوند. فرهنگ و منش و اخلاق دینی و مذهبی در این مدارس به گونه ای است که علی القاعده از خروجی آن، یک طبقه اجتماعی به وجود می آید و نه تنها در مشارکت اجتماعی و انتخاباتی، بلکه در حوزه مسئولیت اجرایی نیز، فعالیت آن به نفع حزب حاکم خواهد بود.
خشم اردوغان از توهین گلشن به مدارس مذهبی
رئیس جمهوری ترکیه، رجب طیب اردوغان، خودش در یکی از همین مدارس مذهبی امام هاتیب (با هدف تربیت واعظان دینی) درس خوانده است.
حزب اسلام گرای «عدالت و توسعه» اردوغان تقریبا دو دهه است که قدرت را در ترکیه در اختیار دارد. روزنامه صباح، که به حزب «عدالت و توسعه» اردوغان نزدیک است، روز چهارشنبه ضمن انتشار ویدئوی کنسرت این خواننده پاپ، از او به خاطر پوشیدن «لباس کوتاه» و بالا بردن «پرچم رنگین کمانی»، نماد جامعه دگرباشان جنسی، انتقاد کرد.