فضیلت و خواص سوره لیل و شأن نزول

سوره لیل، نود و دومین سوره و از سوره‌های مکی قرآن که در جزء سی‌ام جای دارد. چون در آغازِ این سوره به لیل (شب) سوگند یاد شده، آن را «لیل» نامیده‌اند.
سوره لیل، نود و دومین سوره و از سوره‌های مکی قرآن که در جزء سی‌ام جای دارد. چون در آغازِ این سوره به لیل (شب) سوگند یاد شده، آن را «‌لیل‌» نامیده‌اند.

محل و ترتیب نزول سوره لیل

سوره لیل جزو سوره‌های مَکّی و در ترتیب نزول، نهمین سوره‌ای است که بر پیامبر (ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، نود و دومین سوره است و در جزء ۳۰ قرآن جای دارد.

تعداد آیات سوره لیل

سوره لیل ۲۱ آیه، ۷۱ کلمه و ۳۱۶ حرف دارد. این سوره جزو سوره‌های مفصلات (دارای آیات کوتاه) و از سوره‌هایی است که با سوگند آغاز می‌شود.

علت نامگذاری سوره لیل

این سوره را «لیل» می‌نامند، چون خداوند در آغاز آن به شب، قسم خورده است.
سوره لیل احوال و سرنوشت دو گروه را بیان می‌کند:
نخست، گروه پرهیزکاران و تقواپیشگان؛ یعنی کسانی که در راه خدا انفاق می‌کنند و با بخششِ مال برای جلب خشنودی خدا، پاکدلی می‌یابند. قرآن به آنان وعده خشنودی خدا و رستگاری می‌دهد.
دوم، گروه شقاوت‌پیشه (سخت‌دل)؛ یعنی کسانی که خساست می‌ورزند و وعده بهشت را دروغ می‌پندارند. قرآن این افراد را به هلاکت تهدید می‌کند می‌گوید اینان مالشان را از روی دنیادوستی و تنگ‌نظری، از بخشش به دیگران دریغ می‌کنند؛ در حالی که این مال فریادرس آنان در روز جزا نخواهد بود.

شأن نزول سوره لیل

درباره شأن نزول سوره لیل در تفسیر نمونه آمده است: مردى شاخه‌ی یکى از درختان خرمایش بالاى خانه فرد فقیرى قرار گرفته بود. صاحب نخل هرگاه برای چیدن خرما بالا می‌رفت، گاه چند دانه از آن‌ها در خانه همسایه فقیر مى‌افتاد و کودکانش آن‌ها را برمى‌داشتند. آن مرد از نخل پایین می‌آمد و خرما را از دست کودکان مى‌گرفت و اگر خرما را در دهان یکى از آن‌ها مى‌دید انگشتش را در داخل دهان او مى کرد تا خرما را بیرون آورد.
مرد فقیر نزد پیامبر (ص) شکایت کرد و پیامبر (ص) با صاحب نخل دیدار کرد و به او پیشنهاد داد در ازای مالکیت این نخل، نخلى در بهشت برای او تضمین می‌کند؛ اما آن شخص نپذیرفت. یکی از اصحاب پیامبر (ص) به نام «ابوالدّحداح»، آن نخل را به چهل نخل از مالک آن خرید و در اختیار پیامبر گذاشت تا رسول خدا (ص) آن را به آن خانواده فقیر ببخشد. در اینجا سوره واللیل نازل شد.

ثواب و خواص و فضیلت سوره لیل چیست؟

1) رسول الله (ص) فرمودند: هر کسی (سوره لیل) را قرائت کند، خداوند به اندازه‌ای به او نعمت عطا می‌کند تا راضی شود، و او را از سختی و تنگی عافیت بخشیده و کار‌ها را بر او آسان می‌کند. (مجمع البیان، شیخ طبرسی، جلد ۱۰، صفحه ۳۷۲)

2) امام صادق (ع) فرمودند: هر کسی (سوره لیل) را در گوش کسی که غش کرده و کسی که بیماری صرع دارد بخواند، در همان ساعت به هوش می‌آید. (تفسیرالبرهان، سید هاشم بحرانی، جلد ۵، صفحه ۶۷۵)

3) امام صادق (ع) فرمودند: هر کسی (سوره لیل) را در روز یا شب قرائت کند، تمام اعضای بدنش بر اعمال نیک او شهادت می‌دهند و خداوند شهادت ایشان را پذیرفته و به بهشت رهنمون می‌شود. (ثواب الأعمال، شیخ صدوق، صفحه ۱۲۳)

4) هر کسی هنگام خواب (سوره لیل) را پانزده مرتبه قرائت کند، در خوابش جز آنچه از خیر و خوبی دوست دارد در خواب نبیند و خواب بد نخواهد دید، و هر کسی در نماز عشاء (سوره لیل) را بخواند، مانند آن است که یک چهارم قرآن را خوانده و نمازش مورد قبول خداوند قرار می‌گیرد. (تفسیرالبرهان، سید هاشم بحرانی، جلد ۵، صفحه ۶۷۵)