آثار تحقیر همسر

تحقیر کردن همسر از عادات ناپسند اخلاقی است که به علت احساس برتری و قدرت یکی از زوجین به دیگری اعمال می شود. تحقیر دائمی زوج ها توسط همدیگرصدمات جبران ناپذیری را به پیکره زندگی زناشویی وارد می کند.

این افراد که رفتارهای تحقیر آمیزی نسبت به یکدیگر دارند، زن و شوهر بودن خود را فراموش می کنند و در زندگی زناشویی به همدیگر بی احترامی می کنند، همدیگر را مسخره می کنند، با طعنه صحبت می کنند و سعی می کنند همسر خود را حقیر جلوه دهند.

1- ارتکاب همان مورد سرزنش

در گذشته گفته ایم و باز هم تکرار می کنیم که اعمال ما غیر از نتایج اخروی در این دنیا اثراتی دارند که رهایی از آن ها آسان نیست. یکی از آثار وضعی سرزنش آن است که انسان در همین دنیا به آنچه دیگری را به جهت آن سرزنش کرده مبتلا می شود؛ مثلاً کسی که همسرش را به جهت بدرفتاری مادرش سرزنش می کند، ممکن است مادر خود نیز رفتاری انجام دهد که دیگران او را به جهت آن سرزنش کنند. کسی که همسرش را به جهت نفهمیدن مطلبی سرزنش می کند، ممکن است که خود او را به جهت همین مساله سرزنش کنند. کسی که همسرش را به جهت رفتار زشت گذشته اش سرزنش می کند، ممکن است خود او به همین رفتار مبتلا شده و به همین دلیل هم مورد سرزنش قرار بگیرد.

2- فروزان شدن آتش لجاجت

یادمان باشد که یکی از اصلی ترین عوامل توقف یا پس رفت زندگی، تحریک حسّ لجاجت در یکی از دو طرف یا هر دو است. ما باید از هر عاملی که موجب لجاجت می شود پرهیز کنیم. یکی از عوامل ایجاد روحیه لجاجت در همسر، همین سرزنش است. وقتی آتش لجاجت شعله ور شد، مدیریت رفتار و گفتار از دست فکر و اندیشه بیرون خواهد رفت. در این زمان دیگر انتظار شنیدن حرف های آن چنانی و رفتارهای عجیب دور از واقع نخواهد بود؛ چرا که انسان لجوج بدون تفکّر و تدبیر سخن می گوید و رفتار می کند.

3- بی باک شدن برای ادامه اشتباه

با توجّه به این که لجاجت میوه سرزنش است، وقتی سرزنش تکرار و لجاجت در طرف مقابل تبدیل به یک عادت شد، راه برای بی باک شدن او هموار شده و اشتباه خود را با جسارت بیش تری ادامه خواهد داد. در این هنگام است که دیگر فعالیت های اصلاحی هم نتیجه نخواهد داد.

4- بی اثر شدن سرزنش

تذکر اگر شکل دوستانه داشته باشد، می تواند از تکرار اشتباهات همسر جلوگیری کنند؛ اما وقتی شکل سرزنش به خود گرفت و از اندازه گذشت، موجب عادی شدن و بی اثر شدن آن می شود.

5- شعله ور شدن آتش کینه و دشمنی

سرزنش زیاد موجب بدبینی همسر نسبت به ما می شود. از آن جا که سرزنش خرد کننده شخصیت طرف مقابل باشد، او در خیال خود چنین می پندارد که اگر همسرم مرا دوست داشت، این قدر مرا سرزنش نمی کرد. همین خیال ها آرام آرام نور محبّت را در میان زن و شوهر کم سو کرده و آتش کینه و دشمنی را شعله ور می کند. این آتش کینه و دشمنی، هم محصول خود سر کوفت و هم میوه تلخ لجاجت است که از آثار سرزنش بود.

6- ایجاد تردید

سرزنش های پشت سر هم ممکن است در همسر سوالاتی تولید کند؛ مثل این که: آیا همسرم واقعاً مرا دوست دارد؟ اگر دوست دارد، چرا این قدر مرا سرزنش می کند؟ آیا این سرزنش ها بهانه است یا ... ؟ نکند با این سرزنش ها بنا دارد مرا تحقیر یا عقده های خود را خالی کند؟ معلوم هم نیست، شاید از ازدواج خود پشیمان شده و این گونه ابراز می کند و... . همه این سوالات زمینه ساز ایجاد تردید در زندگی می شود. وقتی هم که همسر در اصل زندگی خود دچار تردید شد، به این راحتی نمی تواند دل به آن ببندد. دل بسته نبودن به زندگی هم آستانه تحمّل را پایین آورده و دامنه اختلافات را وسیع تر می کند.

یکی از بدترین سرزنش ها، سرزنش به جهت امری است که بود و نبودش در دست خود شخص نیست. ممکن است همسر ما خود یا خانواده اش نقص هایی داشته باشند که در به وجود آمدن آن تقصیری نداشته اند؛ مثلاً قیافه همسر، فقر او یا خانواده اش، سواد کم پدر یا مادرش و... . سرزنش به جهت این عیب ها نشان از عدم وجود انصاف در ما دارد.

رفتار مناسب در مقابل تحقیرهای همسر:

به دنبال کشف علت اصلی باشید

رفتارهای آزاردهنده همسرتان را یادداشت کرده و بدون قضاوت آنها را مورد بررسی قرار دهید، باید بدانید علت وقوع این رفتارها چیست و در چه موقعیت یا حالات هیجانی و فکری احتمال وقوع شان افزایش می یابد و اینکه عکس العمل شما در قبال آن رفتارها چیست؟ پیشنهاد می کنیم در صورت امکان، با همسرتان گفت و گو کنید و از خود ایشان نیز جویای علت رفتارهایش باشید و حتی از چگونگی پاسخ های خود در قبال آن رفتارها پرسش کنید. بی تردید با شناخت و آگاهی از علت اصلی می توانید تغییرات لازمه را اعمال کنید، مثلاً اگر بدانید بدرفتاری همسرتان به خاطر خستگی است از این پس سعی می کنید آرامش او را فراهم آورید یا اگر علت رفتارهایش را سماجت های خود بدانید قطعاً با زیر سؤال نبردن و حساسیت به خرج ندادن می توانید مانع شدت گرفتن مشکل تان شوید.

قربانی نباشید

تا به کی می خواهید نقش قربانی را بازی کنید؟ برای خاتمه دادن به رفتارهای نامطلوب همسرتان، شایسته است از قالب قربانی بودن رها شوید و از حق خود دفاع کنید، دفاع از حق به معنای عصبانیت، تهدید، قهر، انتقاد کوبنده و... نیست بلکه باید بتوانید در مقابل رفتارهای غیرمنصفانه همسرتان، با حفظ حرمت، مقابله مثبت کنید، چه بسا تا زمانی که شما پذیرای درخواست های ناموجه ایشان باشید، همسرتان به اشتباه گمان می کند که سبک زندگی اش درست است و نیازی به هیچ تغییری نیست. بهتر است قاطعانه و در کمال آرامش، با رفتارهای نامطلوب اش مواجه شوید و قصور او را به شرط تغییر بپذیرید، در غیر این صورت به هیچ وجه از موضع خواسته های منطقی خود کوتاه نیایید.

مدبرانه خود را به رخ بکشید

اگر همسرتان قدردان زحمات شما نیست، ناراحت نباشید، بپذیرید با تغییر سبک زندگی و ارتباط تان می توانید او را ترغیب به این امر کنید، مثلاً وقتی غذای خوشمزه ای آماده می کنید و انتظار تشکر از او دارید، در حالی که ایشان مهر سکوت اختیار می کنند، بهتر است خود وارد عمل شوید و قابلیت هایتان را به صورت جملات خبری یا سؤالی متذکر شوید، مثلاً بگویید:«غذای امروز خیلی خوشمزه شده بود!»یا اینکه پرسش کنید« نظرت در مورد طعم غذای امروز چیست؟»، انتظار تغییرات را به یکباره نداشته باشید، بلکه با مداومت این تمرین است که می توانید همسرتان را تسلیم بر اظهار نظر کنید. یادتان باشد مدیریت کلامی و رفتاری تضمین کننده سلامت رابطه تان است، هرگز حس حقارت را در همسرتان و حس برتری خود از ایشان را برانگیخته نکنید، بلکه تلاش کنید با بیان جملات و عباراتی، او را به تفکر وا دارید و ایشان را بتدریج به انجام رفتاری جدید عادت دهید.

اتفاقات قبل از پرخاشگر شدن همسرتان را بازبینی کنید

زمان هایی که همسرتان شروع به پرخاشگری می کند، بررسی کنید که قبل از آن چه گفت وگوهایی بین شما صورت گرفته؟ آیا واقعا بی دلیل فریاد می کشد و سر و صدا راه می اندازد؟ قبل از آن هیچ بحث کلامی بین شما دو نفر پیش نیامده؟ بهتر است روی این مسئله قدری بیشتر تمرکز و از رفتارهای زننده همسرتان جلوگیری کنید. انتظار تغییرات ناگهانی در همسرتان نداشته باشید. یادتان باشد مدیریت کلامی و رفتاری تضمین کننده سلامت رابطه تان است.

حداقل او را همراهی نکنید

اگر با تمام تلاش های شما باز هم تغییر مثبتی ایجاد نشد، حداقل او را همراهی نکنید. مثلا به او بگویید که اگر دوباره جلوی خانواده اش شما را تحقیر کند، باید تنها به منزل مادرش برود یا اگر دوباره در بازار سر و صدا راه بیندازد، باید تنهایی به خرید برود. حتما هم بگویید که این ماجرا برای تهدید کردن و زورگویی نیست بلکه تاوان رفتار اشتباه خودش است. چنان چه بخواهد تغییری ایجاد شود باید جلوی کارهای زننده خود را بگیرد. در ضمن از فریاد، فحاشی، تهدید به طلاق، خیانت و... هم خودداری کنید چراکه فقط مشکلات شما را بیشتر خواهد کرد.