خانه همان جایی است که محل امن ماست و به آن تعلق خاطر داریم. بعد از یک روز کاری پرمشغله، به آنجا پناه می بریم و سوسوی چراغ روشن آن، دلگرمی و امیدبخشی را برایمان به ارمغان می آورد. انسان به امید زنده است. امیدواری بسیاری از مردم به برگشتن به خانه است؛ آن هم از دل هیجان کوچه ها، خیابان ها و از انبوه دیدار آدم ها. اینکه در بدو ورود، کسی انتظار ما را بکشد و با لبخندی دلنشین، پذیرای ما باشد، لطف به خانه رسیدن را دوچندان می کند.

در روزگار امروزی زنان و مردان شانه به شانه هم مشغول کار و فعالیت های اجتماعی هستند. این همراهی و مشارکت یکی از آورده های جامعه مدرن به شمار می رود. اما هنوز هستند خانواده هایی که به دلایلی ترجیح می دهند، زنان در خانه مشغول امور باشند و مردان بیرون خانه. این چیزی از ارزش تأثیرگذاری زنان در پیشبرد زندگی مشترک کم نمی کند بلکه یکی از مؤثرترین و انگیزشی ترین تقسیم کارها محسوب می شود. البته تمام روز را در خانه سرکردن و پرداختن به کارهای روزمره که گاهی تکراری و خسته کننده می شود، کار ساده ای نیست.

مدیریت مسائل روزانه، خرید مایحتاج، رسیدگی به امورات کودکان، تربیت و آموزش آنها و هزار و یک دغدغه دیگر، باعث می شود گاهی خانم های خانه دار دچار سردرگمی و خستگی های مضاعف شوند. بی شک مسائل بسیاری ذهن، روح و روان زنان را در این شرایط به عنوان زن، همسر و مادر به خود مشغول می کند. درگیری ها، گاهی عدم مدیریت زمان و اولویت بندی های نادرست باعث می شوند که کمتر به خودشان بپردازند و بعضی اوقات دچار خودفراموشی، جامعه گریزی، اضطراب، عدم اعتماد به نفس، استرس و... شوند. در این فرصت به مواردی از مسائل و دغدغه های زنان خانه دار می پردازیم و تلاش می کنیم راهکارهایی در حد پیشنهاد عرضه کنیم.

با دست مخالف کار کن

یکی از مسائلی که زنان امروز در خانه با آن درگیر هستند، دردهای مزمن به علت درست انجام ندادن کارهای خانه است. جاروکشیدن، ظرف شستن، اتوکردن و... مواردی است که خواه ناخواه با آن دست و پنجه نرم می کنید. اینکه هر کدام از ما به سمتی از بدن خود تسلط داریم و در اصطلاح چپ دست یا راست دست شناخته می شویم، در ظاهر معضل نیست. اما مشکل از آنجا شروع می شود که بعد از یک روز سخت و سنگین کاری از کمردرد، گردن درد و دردهای مشابه گلایه داریم و اوقات خودمان و دیگر اعضای خانه را تلخ می کنیم و این رویه به ناچار با رویکرد ترشرویی های ما رابطه ای موازی دارد.

ویژگی چپ یا راست دست بودن، باعث می شود اکثر یا تمامی کارهایمان را با دست غالب انجام دهیم. اینطور یک طرف بدن ما بیشتر خسته می شود و البته قوی تر هم خواهد شد و طرف دیگر در ضعف به سر می برد و لاجرم دچار دردهای مختلف می شویم. پس ما با 2درد مواجه هستیم؛ درد سمتی از بدن که کار بیشتری از آن می کشیم به خاطر خستگی و سمتی که به علت عدم تحرک ضعیف شده و به مرور زمان، انعطافش را از دست داده است. راهکار چیست؟ از این به بعد گاهی با دست و پای مخالف کار کنید. با آن یکی دست تان رنده کنید و تمرین کنید چاقو را به دست دیگرتان بدهید. کتف مخالف حین جاروکشیدن فعال می شود و کم کم سمتی از بدن که فراموش شده بوده با شما آشتی می کند. بابت این مهارت تازه به خودتان افتخار کنید.

کار خونه ورزش نیست

حالا که از تحرک و سلامتی شروع کردیم، جا دارد در تکمیل مطلب پیشین به ورزش بپردازیم. به حتم تا حالا شنیده اید وقتی از خانم ها پرسیده می شود چرا ورزش نمی کنید؟ می گویند: «من از صبح دارم کار خونه می کنم.» کار خانه ورزش نیست. بهتر است به عقب برگردیم؛ چرا گاهی حالتان خوب نیست؟ چرا دچار عدم اعتماد به نفس می شوید؟ اینکه فکر می کنید از دنیا عقب افتاده اید و دیگر تناسب و جذابیت قدیم را ندارید، از کجا می آید؟

سلامتی و تناسب، رابطه مستقیم با حالات روحی شما دارد. اینکه به خودتان توجه کنید، این احساس را به شما می دهد که مورد توجه و مهم هستید. پس فقط درخواست توجه از دیگران نداشته نباشید، از خودتان شروع کنید. وجود عزیزتان را دوست داشته باشید و برای خودتان ارزش قائل شوید. هر روز ساعتی را به نرمش و ورزش کردن اختصاص دهید و اینطور بعد از مدتی حال خوب، روحیه شاد و فعالی به دست بیاورید. سلامتی حق و سهم شماست. با عوض کردن سبک زندگی و داشتن شور و هیجان، به خودتان احساس بهتری خواهید داشت. احتمال افسردگی، دلشوره های بی دلیل و یک جانشینی با ورزش مداوم، رنگ می بازد. در نتیجه پیامی که به مغز شما مخابره خواهد شد، چیزی نیست جز من توانمندم... .

دست تنها زندگی نکن

تعامل، کلیدواژه این قسمت از بحث ماست. باورهای غلط، ویرانگر و خطرناک هستند. یکی از گلایه های همیشگی خانم های خانه دار، مشارکت نکردن اعضای خانواده در کارهای جاری خانه بوده و هست. همچنین یکی از باورهای غلط فرهنگ ایرانی این است که کار خانه را کاری زنانه می دانند. اگر باور داشته باشیم، ما آنچه را درو می کنیم که پیش تر با دست خود کاشته ایم، قدم نخست را برای حل مسئله، درست برداشته ایم. تعادل داشتن در مسئولیت پذیری ما، تقسیم عادلانه وظایف، واگذاری به موقع مسئولیت به همسر و کودکان و پیگیری ملایم و دوستانه انجام امور واگذارشده از آنها، از راهکارهای تعاملی سالم است.

وقتی خودمان داوطلبانه عهده دار انجام تمامی کارهای خانه می شویم، نباید انتظار داشته باشیم، نیرویی برای امداد غیبی از راه برسد و باری از دوشمان بردارد. این خود ما هستیم که با برنامه ریزی و طراحی منصفانه در تقسیم کار می توانیم روحیه کمک رسانی و تعاون را در بطن خانه رشد بدهیم. اینطور ریشه همدلی و همراهی را در خاک حاصل خیز خانواده مستحکم می کنیم؛ ریشه ای که می تواند نهال عشق را به بار بیاورد و درخت تنومند زندگی مشترک را بارور کند. مسئولیت دادن، نوعی آموزش غیرمستقیم و مؤثر است. امتحان کنید و از نتیجه شیرین این آزمون لذت ببرید.

ترس ها، مقدمه شکست های ما هستند. ترس از دست دادن، ترس کامل نبودن، نگرانی های مداوم برای اعضای خانواده و ترس های ریز و درشت دیگر، عامل بازدارنده و منشا بسیاری از اضطراب ها و استرس های زنان خانه دار است. اینکه مداوم نگران باشیم، آیا خانه آنطور که باید تمیز و مرتب هست یا نه؟ همه چیز سر جای خودش قرار گرفته؟ تلفن های مداوم به همسر و کودکان برای پیگیری و از این دست جمله های وسواس گونه و اضطراب زا که کجایید؟ کی برمی گردید؟ مراقب باشید! و ترس از دست دادن که با ابراز نگرانی از بی توجهی همسر و حساسیت در مورد روابط او شکل می گیرد ازجمله موارد وسواس های ماست.

راهکار پیشنهادی ما نگاه واقع بینانه و غیراغراق آمیز به مسائل است. ما و اطرافیان ما بی نقص نیستیم و در اصل همه چیز نسبی است. وقتی قبول کنیم که تمیزی خانه در حد طبیعی اهمیت دارد و بیش از حد آن افراط است و وقتی قبول کنیم توجه، رسیدگی و پیگیری اطرافیانمان باید در حدی باشد که استقلال عمل آنها حفظ شود، حالمان بهتر خواهد بود. درک اینکه همسر ما مشغله های مختلف و روحیاتی متفاوت با ما دارد و قرار نیست مدام به ما ابراز احساس کند تا مطمئن شویم که عشق در رابطه ما جاری است، درک عاقلانه و روش مساعدی است که ما را از بهانه جویی و رنجیده خاطربودن های مبالغه آمیز دور می کند.

از خودتان بپرسید؛ اگر قرار باشد به بهای تمیز نگه داشتن خانه، خلق و خوی خودمان را آشفته کنیم و مدام به اعضای خانه تذکر بدهیم، آیا ارزش اش را دارد؟ هیچ وقت همه چیز کامل و بی نقص نیست. قبول این مهم باعث و بانی حال و روز شادتر ما و پذیرش واقعی تر ما در مقابله با محیط پیرامون خواهد بود.

به خودت و اطرافیانت فضا بده

داشتیم درباره ورزش حرف می زدیم و اینکه برای خودمان زمان بگذاریم. انسان، موجودی اجتماعی است و برای ادامه حیات به روابط نیاز دارد. خیلی از زنان خانه دار بعد از مدتی با معضل خودفراموشی مواجه می شوند. آن قدر درگیر کارهای خانه و حل مسئله در حیطه خانواده می شوند که دیگر فراموش می کنند، روزی دخترکی شاد و سرزنده درون آنها زندگی می کرده است. کمتر سراغ دوستانشان را می گیرند و در مواردی این حق را برای شریک زندگی شان نیز قائل نمی شوند. درصورتی که فضادادن به خود و دیگری، یکی از راه های تحمل پذیری درست شرایط جاری زندگی و ارزش گذاری به وضعیت تاهل است.

اینکه ما مواقعی را برای خودمان صرف کنیم و بعد با انرژی مضاعف به آغوش خانواده برگردیم، نه گناهی نابخشودنی است نه مایه عذاب وجدان. پیاده روی، رفتن به نمایشی مفرح، وقت گذراندن با دوستان دوران تحصیل یا رفیقی تازه نفس، نوشیدن فنجانی قهوه در کافه ای که دوستش دارید و هر تفریح انفرادی که به شما فرصت بدهد کمی استراحت کنید، برای تنفسی خصوصی یا برنامه ریزی کردن در فراغ بال برای هفته های آتی، لازم است و شما را زنده می کند. همین حالا به تقویم نگاهی بیندازید و روزی را درنظر بگیرید تا با خودتان خلوت کنید. این چیزی از مسئولیت و علاقه شما به خانواده کم نخواهد کرد.

یک حرفه یاد بگیر

کسی را سراغ دارید که از مفیدبودن، احساس خوبی نداشته باشد؟ درست است، جواب منفی است. بازخوردهای منفی عدم اعتماد به نفس، بسیار فراوان و مخرب هستند. اختلالی که این وضعیت برای ما رقم می زند، می تواند تمام زندگی ما را تحت شعاع قرار دهد. پس باید با آن مقابله کنیم و دنبال راهکار باشیم. وقتی یاد می گیریم، می توانیم یاد بدهیم و همچنین چیزی آموخته ایم که حرفه ماست. پس انگیزه پیدا می کنیم تا در آن حرفه ای شویم. داشتن یک تخصص حتی می تواند درآمدزا باشد. مهم تر از همه سدی محکم بنا می کنیم در مقابل رنج عدم اعتماد به نفس و در مقابل این تکیه کلام تلخ درونی؛

با اینکه تمام روز کار می کنم، اما کارهای من به چشم نمی آید. در مرحله اول باید خودمان باور داشته باشیم که مفید هستیم و بدون حضور ما، خانه فقط چارچوبی آجری است با سقفی کذایی. این ما هستیم که شور و میل زندگی را در رگ های خانه تزریق می کنیم. اگر به هنری تسلط دارید، از همین امروز کرکره های خیال را بالا بکشید و دست به کار شوید. خلق کنید و خوشحال تر باشید. اگر هم لازم می دانید حرفه ای را بیاموزید، تا دیر نشده شروع کنید. امروزه فرصت آموزش های مجازی، خیلی از دسترسی ها را آسان تر کرده است. شما خالق لحظاتی هستید که انتظار فرداشدن را می کشند؛ پس اقدام کنید.

شام چی بپزم؟

گاهی موارد خیلی کوچک، آبستن مشکلات بزرگ می شوند و همین مشکلات باعث عدم رضایت ما از خودمان و شرایط حاکم بر زندگی هایمان خواهد شد. خیلی از ما این جمله را بارها شنیده یا تکرار کرده ایم؛ چی درست کنم؟ عطر پیچیده در قلب تپنده خانه، آشپزخانه، عطری است که خاطره ساز خیلی از ظهرهای تعطیل و شب های متمادی ماست. زمانی که در آشپزخانه طی می شود، بستری است که ما را دور سفره یا میزی کنار هم جمع می کند و بهانه ای برای هم نشینی و لذت توامان به وجود می آورد. اما دغدغه خانم های خانه دار برای پخت وپز هر روزه، دغدغه کمی نیست.

در هر صورت، تکرار مداوم کاری، اگر مراقب نباشیم و خلاقیت به خرج ندهیم، می تواند تکراری و کسالت بار باشد. اینکه سلیقه و حساسیت های افراد خانواده و نیازهای سلامت و تغذیه آنها درنظر گرفته شود، موضوع بااهمیت و ظریفی است. تنوع دادن به سبد خانوار و ابتکار به خرج دادن در انتخاب آنچه می پزید، مستلزم چیست؟ قدم اول را محکم بردارید؛ از کاری که انجام می دهید، لذت ببرید. وقتی اهمیت کارمان را بدانیم، بهتر می توانیم نقش بی نظیر ملکه مادر را بازی کنیم. طبیعت سخنگوست و با ما حرف می زند. انواع بی نظیر ادویه جات و چاشنی ها این اقتدار را به شما می دهند که از یک گیاه ساده، بی شمار مزه به دست بیاورید.

فرهنگ های گوناگون غذایی، می تواند سرچشمه الهامات ما باشد. لازم است برنامه ریزی جدیدی را درنظر بگیرید و از انواع حبوبات، سبزیجات، پروتئین و... جشنواره ای از رنگ و مزه بیافرینید. در این باره مطالعه کنید. اگر زاویه دیدمان را از انجام وظیفه ای کسالت بار به آفرینش یک اثر هنری ارتقا دهیم، مطمئن باشید دنیای خوشمزه های دوست داشتنی، برایمان دنیای کشف و خلاقیت خواهد شد. نمک زندگی به همین بازی ها و ابتکارات است. فقط مراقب باشید؛ غذاتون شور نشه!